Ο ομφαλός, ή αλλιώς αφαλός, είναι ένα ανατομικό χαρακτηριστικό που μπορεί να παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την υγεία ενός ατόμου, ακόμα και αν τον θεωρούμε το πιο ασήμαντο τμήμα του σώματός μας
Μια ουλή που απομένει όταν ο ομφάλιος λώρος αποκόπτεται κατά τη γέννησή μας. Αυτό είναι ο αφαλός μας. Πολλοί τον αναδεικνύουν με body piercings και άλλοι απλά σιχαίνονται και μόνο στην ιδέα να τον ακουμπάνε, ή πάσχουν ακόμα και από ομφαλοφοβία – ο φόβος των ομφαλοκοιλίων. Ωστόσο, αυτό το τμήμα του σώματός μας, φαίνεται, παρά το φαινομενικά μικρό και ασήμαντο μέγεθός του, να επιτελεί ένα πλήθος ζωτικών ρόλων μέσα μας, αποκαλύπτοντας μάλιστα, αν τον παρατηρεί κανείς, πολλά για την υγεία μας.
Ένα σημαντικό κομμάτι πρόσβασης
Ο ομφαλός είναι ουσιαστικά ένα σημείο πρόσβασης για τα αγγεία που μεταφέρουν αίμα από και προς το έμβρυο. Αυτά έχουν προέλθει από τον πλακούντα και διατρέχουν τον ομφάλιο λώρο, επικαλυμμένα με το ζελέ του Wharton – έναν ζελατινώδη συνδετικό ιστό που περιέχεται στον ομφάλιο λώρο και τα μονώνει και τα προστατεύει. Συνήθως υπάρχουν τρία αγγεία μέσα στον ομφάλιο λώρο. Αυτό που μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στο έμβρυο είναι η ομφαλική φλέβα. Περνάει μέσα από τον ομφαλό και τροφοδοτεί την αναπτυσσόμενη εμβρυϊκή κυκλοφορία. Υπάρχουν επίσης δύο ομφαλικές αρτηρίες, οι οποίες όμως μεταφέρουν αποξυγονωμένο αίμα και άχρηστα προϊόντα, ρέοντας προς την αντίθετη κατεύθυνση πίσω στον πλακούντα. Επειδή αυτή η κυκλοφορία, επειδή δεν είναι απαραίτητη μετά τη γέννηση του μωρού, τα ομφαλικά αγγεία κλείνουν φυσιολογικά, μόλις αυτό αποσυνδεθεί από τον πλακούντα.
Ωστόσο, αν και πολλοί θεωρούμε ότι από εκείνο το σημείο και έπειτα ο αφαλός μας δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό για το σώμα μας, στην πραγματικότητα η προσεκτική παρατήρησή του, μπορεί τελικά να είναι μια πολύτιμη πρακτική για την παρακολούθηση της υγείας μας. Δίνοντας λοιπόν προσοχή στην εμφάνιση και την κατάσταση του ομφαλού μας, μπορούμε να εντοπίσουμε έγκαιρα σημάδια λοιμώξεων, δερματικών παθήσεων, κήλης, ακόμη και συστημικών προβλημάτων υγείας.
Όσα μας λέει ο αφαλός μας
Ένα από τα πιο συνηθισμένα ζητήματα που σχετίζονται με τον αφαλό είναι οι λοιμώξεις που σχετίζονται με την υγιεινή. Ο αφαλός, ειδικά αν είναι “innie” – δηλαδή προς τα μέσα -, μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για βακτήρια και μύκητες λόγω του ζεστού, υγρού του περιβάλλοντος. Ο τακτικός καθαρισμός του ομφαλού μας με ήπιο σαπούνι και νερό μπορεί ωστόσο, να αποτρέψει λοιμώξεις όπως η βακτηριακή ομφαλίτιδα ή η μυκητιασική καντιντίαση. Συμπτώματα όπως ερυθρότητα, πρήξιμο, εκκρίσεις ή δυσάρεστη οσμή θα πρέπει να προκαλέσουν επίσκεψη στο γιατρό, καθώς μπορεί να υποδηλώνουν μόλυνση. Αυτά βέβαια δεν είναι οι μοναδικοί δείκτες του αφαλού μας, ότι κάτι δεν πάει καλά με την υγεία μας.
Δερματικές παθήσεις
Διάφορες δερματικές παθήσεις μπορεί να εκδηλωθούν γύρω από τον ομφαλό. Η ψωρίαση, το έκζεμα και η δερματίτιδα μπορούν να επηρεάσουν αυτή την περιοχή, προκαλώντας συμπτώματα όπως φαγούρα, ερυθρότητα και απολέπιση του δέρματος. Η παρατήρηση τυχόν ασυνήθιστων δερματικών αλλαγών γύρω από τον αφαλό σας μπορεί να αποτελεί ένδειξη για ευρύτερα δερματολογικά ζητήματα που μπορεί να απαιτούν θεραπεία.
Οι αλλαγές στην εμφάνιση του ομφαλού σας μπορεί μερικές φορές να αντανακλούν ευρύτερα θέματα υγείας. Για παράδειγμα, ένα κιτρινωπό έκκριμα μπορεί να υποδηλώνει πρόβλημα στο συκώτι, καθώς ο ίκτερος μπορεί να προκαλέσει κιτρίνισμα των σωματικών υγρών. Επιπλέον, συστηματικές παθήσεις όπως ο διαβήτης μπορεί να προδιαθέτουν τα άτομα για λοιμώξεις σε υγρές περιοχές όπως ο ομφαλός.
Κήλες
Χειρουργικές επιπλοκές
Για όσους έχουν υποβληθεί σε χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα, ο αφαλός μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για τη διαδικασία επούλωσης. Οι μετεγχειρητικές λοιμώξεις ή επιπλοκές μπορεί να εκδηλωθούν γύρω από την περιοχή του ομφαλού. Το πρήξιμο, η ευαισθησία ή η ασυνήθιστη έκκριση μετά από μια χειρουργική επέμβαση πρέπει να αξιολογούνται αμέσως από έναν επαγγελματία υγείας.
Παχυσαρκία και διαβήτης
Η παχυσαρκία μπορεί να επηρεάσει την υγεία του ομφαλού σας, καθώς το αυξημένο κοιλιακό λίπος μπορεί να οδηγήσει σε βαθύτερους και πιο έντονους ομφαλούς, δημιουργώντας ένα περιβάλλον επιρρεπές σε λοιμώξεις. Επιπλέον, τα άτομα με διαβήτη θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά, καθώς είναι πιο επιρρεπή σε δερματικές λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων γύρω από τον αφαλό. Η διατήρηση της σωστής υγιεινής και η παρακολούθηση για σημάδια λοίμωξης είναι ζωτικής σημασίας για τους διαβητικούς ασθενείς.
Πώς να φροντίσετε τον αφαλό σας
Η σωστή φροντίδα και συντήρηση του ομφαλού σας είναι απαραίτητη για την πρόληψη προβλημάτων υγείας. Έτσι, την επόμενη φορά που θα πιάσετε τον εαυτό σας να ρίχνει μια ματιά στον αφαλό σας, θυμηθείτε ότι αυτό το μικρό μέρος του σώματός σας μπορεί να παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την υγεία σας. Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές:
Τακτικός καθαρισμός: Χρησιμοποιήστε ήπιο σαπούνι και νερό για να καθαρίζετε τακτικά τον αφαλό σας. Αποφύγετε τη χρήση σκληρών χημικών ουσιών ή το υπερβολικό τρίψιμο, που μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα.
Στεγνώστε καλά: Βεβαιωθείτε ότι ο ομφαλός σας είναι εντελώς στεγνός μετά τον καθαρισμό για να αποτρέψετε την ανάπτυξη βακτηρίων ή μυκήτων.
Παρακολουθήστε για αλλαγές: Παρακολουθήστε τυχόν αλλαγές στο χρώμα, το μέγεθος ή την έκκριση. Αναφέρετε τυχόν ασυνήθιστα ευρήματα στον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης.
Μείνετε καθαροί: Εφαρμόστε καλή υγιεινή, ειδικά αν έχετε βαθύτερο ομφαλό ή είστε γενικότερα επιρρεπείς στην εφίδρωση.
protothema.gr