Τι αναφέρουν οι έρευνες για τη διατροφή και την υπέρταση την περίοδο της εγκυμοσύνης;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υπέρταση είναι μία διαταραχή κατά την οποία τα αιμοφόρα αγγεία εμφανίζουν αυξημένη πίεση. Όσο υψηλότερη είναι η αρτηριακή πίεση, τόσο πιο δύσκολο είναι για την καρδιά να αντλήσει αίμα.
Έρευνες αναφέρουν ότι το 5% των εγκύων έχουν υπέρταση πριν ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εάν δεν υπάρχουν συμπτώματα ή εάν η υπέρταση δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές, εγκεφαλικές και άλλες παθήσεις.
Οι κατηγορίες της υπέρτασης
Η αρτηριακή υπέρταση κατηγοριοποιείται ως εξής, σύμφωνα με το You Are Mom:
Χρόνια υπέρταση. Όταν η αρτηριακή πίεση είναι υψηλή πριν την εγκυμοσύνη.
Υπέρταση κύησης. Όταν η αρτηριακή πίεση αυξάνεται για πρώτη φορά μετά την 20η εβδομάδα κύησης.
Υπέρταση που προκαλείται λόγω της εγκυμοσύνης. Αυτή η κατάσταση περιγράφεται ως προεκλαμψία και εμφανίζεται επίσης μετά την 20 εβδομάδα κύησης. Έρευνες αναφέρουν ότι αφορά το 3-5% των κυήσεων και προκαλεί βλάβη σε όργανα, όπως το συκώτι, τα νεφρά και ο εγκέφαλος.
Εκλαμψία. Όταν η προεκλαμψία επιδεινώνεται με την εμφάνιση σπασμών.
Οι κίνδυνοι της υπέρτασης στην εγκυμοσύνη
Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει διάφορες επιπλοκές την περίοδο της εγκυμοσύνης. Για παράδειγμα, η περιορισμένη ροή αίματος προς τον πλακούντα μπορεί να επηρεάσει την ποσότητα οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών που φτάνουν στο έμβρυο. Άλλες πιο σπάνιες επιπλοκές είναι η αποκόλληση πλακούντα, η έντονη αιμορραγία και ο πρόωρος τοκετός.
Από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες που επηρεάζουν την υπέρταση στην εγκυμοσύνης, αλλά και γενικά, είναι η διατροφή. Οι περισσότερες μελέτες, συγκεκριμένα, φαίνεται να εστιάζουν στην έλλειψη ή υπερβολική πρόσληψη συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών καθώς και στην αυξημένη πρόσληψη αλατιού και «κακών» λιπαρών.
Τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η ισορροπημένη διατροφή μειώνει τον κίνδυνο προεκλαμψίας στην εγκυμοσύνη. Εκτός από το κάλιο και το νάτριο, τα συστατικά που σχετίζονται περισσότερο με την αρτηριακή πίεση, υπάρχουν μερικά ακόμα θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην πρόληψη και τη διαχείριση της υπέρτασης.
Ασβέστιο
Το περιοδικό Nutrients αναφέρει ότι τα χαμηλά επίπεδα ασβεστίου μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλή αρτηριακή πίεση με την απελευθέρωση συγκεκριμένων ορμονών. Οι ορμόνες αυτές προκαλούν συστολή και αυξημένη αντίσταση των αιμοφόρων αγγείων.
Οι καλύτερες πηγές ασβεστίου είναι τα τυριά, το γιαούρτι και γενικά τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Βιταμίνη D
Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D προλαμβάνει την υπέρταση λόγω της ιδιότητάς της να ρυθμίζει τις προφλεγμονώδεις αποκρίσεις, να προάγει το σχηματισμό αιμοφόρων αγγείων και να μειώνει την αρτηριακή πίεση.
Ανασκόπηση στο Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism έδειξε ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης D στο αίμα αυξάνει τον κίνδυνο για την ανάπτυξη προεκλαμψίας. Για πιο ασφαλή συμπεράσματα, ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμα περισσότερες μελέτες.
Σελήνιο
Έρευνα στο Journal of Reproductive Immunology εξηγεί ότι το σελήνιο είναι μέρος των πρωτεϊνών που ονομάζονται σεληνοπρωτεΐνες. Οι σεληνοπρωτεΐνες μειώνουν το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή που χαρακτηρίζει την προεκλαμψία. Επίσης, έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2020 δείχνει ότι τα χαμηλά επίπεδα σεληνίου αυξάνον τον κίνδυνο για προεκλαμψία.
Καλές πηγές σεληνίου είναι τα ψάρια, τα θαλασσινά, το αυγό, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και το κοτόπουλο.
Φολικό οξύ
Το 85% των μελετών δείχνουν ότι οι έγκυες γυναίκες με προεκλαμψία έχουν υψηλότερη συγκέντρωση του αμινοξέος ομοκυστεΐνη. Η ομοκυστεΐνη αυξάνεται όταν τα επίπεδα το φολικού οξέος στον οργανισμό είναι χαμηλά, για αυτό και θεωρείται ένα ακόμα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για την πρόληψη της υπέρτασης.
Πλούσια σε φολικό οξύ είναι τα πράσινα λαχανικά όπως το σπανάκι, η ρόκα, το μπρόκολο κ.α..
Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Έρευνες αναφέρεουν ότι οι έγκυες που κατανάλωναν 100 mg ωμέγα-3 λιπαρά την ημέρα μείωσαν τον κίνδυνο προεκλαμψίας . Το ίδιο παρατηρήθηκε ότι συνέβη και όταν έτρωγαν μία μερίδα ψάρι καθημερινά.
Φυτικές ίνες
Οι έγκυες με προεκλαμψία έχουν αυξημένα τριγλυκερίδια και κακή LDL χοληστερόλη. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στη μείωσή και παράλληλα στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και της φλεγμονής .
Οι ειδικοί προτείνουν αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών κατά 27 έως 30 γραμμάρια την ημέρα την περίοδο της εγκυμοσύνης. Τονίζουν, ωστόσο, τον κίνδυνο αυξάνει εξίσου και η υπερκατανάλωση φυτικών ινών.
Νάτριο και κάλιο
Τα υψηλά επίπεδα νατρίου και τα χαμηλά επίπεδα καλίου έχουν άμεση επίδραση στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Το αλάτι, συνεπώς, θα πρέπει να μειωθεί ή να το βγάλετε τελείως από τη διατροφή σας, καθώς και όλα τα επεξεργασμένα τρόφιμα που το περιέχουν. Σε περίπτωση ανεπάρκειας καλίου θα πρέπει να αυξηθεί η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών που το περιέχουν.