Σ
Το ήπαρ υποστηρίζει σχεδόν κάθε όργανο του σώματος και είναι απαραίτητο για τη ζωή.
Λειτουργεί ως μονάδα επεξεργασίας, μπαταρία αποθήκευσης ενέργειας, φίλτρο καθαρισμού, αποθήκη των πιο σημαντικών για το σώμα βιοχημικών ουσιών και ως κέντρο διανομής. Είναι δηλαδή το βιοχημικό εργαστήριο του οργανισμού.
Ο αριθμός και το εύρος των λειτουργιών που εκτελεί είναι εξαιρετικά σημαντικός:
– Μετατρέπει την τροφή που τρώμε σε ενέργεια για να ανανεώσει τα κύτταρα και τους ιστούς.
– Αποτοξινώνει όλες τις δηλητηριώδεις χημικές ουσίες που εισάγονται στον οργανισμό, όπως αλκοόλ, φάρμακα και ρύπους.
– Αποθηκεύει βιταμίνες, λίπος, σάκχαρα, και μέταλλα και προμηθεύει με αυτά το σώμα όταν τα χρειάζεται.
– Παράγει τη χολή η οποία διασπά τα λίπη, ώστε να μπορούν να απορροφηθούν από το σώμα.
– Παράγει ορμόνες.
Εξαιτίας της θέσης και της πολυδιάστατης λειτουργίας του, το συκώτι είναι ευάλωτο σε πολλές παθήσεις, όπως οι ηπατίτιδες, η αλκοολική νόσος, η κίρρωση, ο καρκίνος κλπ.
Δείτε παρακάτω ποια σημάδια στέλνει το σώμα όταν το συκώτι βρίσκεται σε κίνδυνο.
Κίτρινα μάτια
Το κιτρίνισμα του σκληρού χιτώνα, του λευκού τμήματος του ματιού, αποτελεί κλασική ένδειξη για ίκτερο. Ο ίκτερος εκδηλώνεται όταν η αιμοσφαιρίνη, η ουσία του αίματος που εξασφαλίζει τη μεταφορά του οξυγόνου στα κύτταρα, διασπάται σε μια άλλη ουσία που ονομάζεται χολερυθρίνη και ο οργανισμός αδυνατεί να αντιμετωπίσει τη συσσώρευση της χολερυθρίνης.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η χολερυθρίνη μεταφέρεται από το συκώτι στη χοληδόχο κύστη και από εκεί απορρίπτεται μέσω των κοπράνων. Όταν η χολερυθρίνη συσσωρεύεται στα μάτια και στο αίμα τους προσδίδει κιτρινωπή απόχρωση. Η κίτρινη απόχρωση των ματιών είναι τυπική ένδειξη δυλειτουργίας του ήπατος.
Πρήξιμο στην κοιλιά
Εάν η κοιλιά σας φουσκώνει ξαφνικά σαν μπαλόνι, μην το αμελήσετε.
Η αυξημένη πίεση στα αιμοφόρα αγγεία γύρω από το ήπαρ μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση υγρών στην κοιλιά.
Ηπατίτιδα A, B ή C
Όταν το συκώτι προσβάλλεται από ιούς ή παράσιτα, προκαλείται φλεγμονή και μειωμένη λειτουργία. Οι πιο κοινοί τύποι μόλυνσης του ήπατος είναι οι ιοί της ηπατίτιδας.
Η ηπατίτιδα Α μεταδίδεται μέσω της κατανάλωσης τροφής ή νερού που έχουν έρθει σε επαφή με κόπρανα μολυσμένου ατόμου. Αυτό εξηγεί τον όρο « κοπρανο-στοματική» οδός μετάδοσης της ηπατίτιδας Α και γιατί η νόσος εμφανίζεται πιο συχνά σε περιοχές χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου, με ανεπαρκές δίκτυο ύδρευσης-αποχέτευσης και σε ομάδες ατόμων με φτωχή ατομική υγιεινή.
Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής. Οι ηπατίτιδες B και C μεταδίδονται συχνότερα μέσω του αίματος, του σεξ ή της επαφής με άλλα σωματικά υγρά.
Φαγούρα
Όταν το συκώτι νοσεί μπορεί να προκαλέσει φαγούρα σε όλο το σώμα. Το σύμπτωμα εικάζεται ότι οφείλεται στο χολικό άλας, συστατικό της χολής που εκκρίνεται από τη χοληδόχο κύστη κατά την πέψη των λιπιδίων. Σε άτομα με πρωτοπαθή χολική κίρρωση (μια αυτοάνοση ασθένεια του ήπατος που προκαλεί προοδευτική καταστροφή των χοληφόρων πόρων του ήπατος), προκαλείται συσσώρευση χολής και συμπτώματα όπως ο κνησμός.
Μόνιμη κούραση
Η επίμονη κούραση είναι σχεδόν πάντα σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά στο σώμα σας. Η ηπατική νόσος μπορεί να προκαλέσει αυτό το σύμπτωμα.
Κατάχρηση αλκοόλ
Η υπερβολική χρόνια κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να βλάψει σοβαρά το συκώτι. Οι βλάβες στο συκώτι από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ χωρίζονται σε οξείες (αιφνίδιες) και χρόνιες (σταδιακές). Το αλκοόλ προκαλεί οξειδωτικό στρες, δηλαδή η χημική αντίδραση που συμβαίνει κατά τη διαδικασία διάσπασής του συνεπάγεται βλάβες στα κύτταρα.
Αυτές οι βλάβες οδηγούν στην εκδήλωση φλεγμονής και στο σχηματισμό ουλώδους ιστού. Παράλληλα, το αλκοόλ προκαλεί βλάβες στο έντερο, επιτρέποντας τη μεταφορά τοξινών στο συκώτι. Οι τοξίνες αυτές προκαλούν επίσης φλεγμονές και σχηματισμό ουλώδους ιστού.
Περιττά κιλά
Οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι, ειδικά όσοι είναι μεταξύ 40 και 50 ετών, κινδυνεύουν περισσότερο από μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, έχουν δηλαδή συσσώρευση λίπους γύρω από το συκώτι. Η κατάσταση οδηγεί συχνά σε κίρρωση του ήπατος.
Οικογενειακό ιστορικό ηπατικής νόσου
Αν μέλη της οικογένειάς σας αντιμετώπισαν ηπατική νόσο ή καρκίνο του ήπατος, πρέπει να είστε προσεκτικοί και να συμβουλεύεστε τακτικά τον γιατρό σας.
Σύγχυση ή προβλήματα μνήμης
Αν ξεχνάτε μία στο τόσο, δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας, αν όμως ξαφνικά αισθανθείτε ότι χάνετε τη γη κάτω από τα πόδια σας, μην το αμελήσετε.
Η ηπατική εγκεφαλοπάθεια είναι μια κατάσταση κατά την οποία το ήπαρ δεν μπορεί να απομακρύνει τις τοξίνες από το σώμα και συνήθως εμφανίζεται σε ασθενείς με χρόνια ηπατική νόσο, κίρρωση ή ηπατίτιδα.