Η ιστορία της περιοχής όπου βρίσκεται σήμερα η Θεσσαλονίκη ξεκινάει από τα προϊστορικά χρόνια και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Οι πηγές σχετικά με την ιστορία της πόλης είναι ελάχιστες. Σύμφωνα με το Αρχαιολογικό Μουσείο, το σίγουρο είναι ότι υπήρχε μεγάλος πληθυσμός ήδη από την εποχή του Σιδήρου. Kατοικήθηκε αρχικά από διάφορα φύλα τους Φρύγες, Παίονες και Μύγδονες.
Ο διακεκριμένος βρετανός ιστορικός, Hammond, ειδικευμένος στην αρχαία ελληνική ιστορία και την ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας αναφέρει ότι «οι χώρες που είναι σήμερα γνωστές ως Ήπειρος, Αλβανία και Μακεδονία κατοικούνταν κατά τον 7ο αιώνα π.Χ. από μεγάλο αριθμό μικρών εθνών, των οποίων οι αρχές πρέπει να αναζητηθούν στις συνήθειες του νομαδικού ποιμενικού βίου. Μερικές φορές το έθνος δεν ήταν μεγαλύτερο από μια ομάδα οικογενειών, που συναποτελούσαν μια ‘ποιμενική’ εταιρεία μια «παρέα», όπως λέγεται σήμερα από τους νομάδες Σαρακατσαναίους. Τα μικρά αυτά έθνη ενώνονταν με ένα κοινό όνομα σε μεγαλύτερες περιφερειακές ομάδες όπως οι Θεσπρωτοί, οι Μολοσσοί, οι Χάονες, οι Ταυλάντοι, οι Ορέστες, οι Πελαγόνες, οι Παίονες και οι Μακεδόνες»….
Οι Μακεδόνες εγκαταστάθηκαν στον Θερμαϊκό κόλπο τον 6ο αιώνα π.Χ. Ο πρώτος βασιλιάς των Μακεδόνων ήταν ο Περδίκκας Α’ και το βασίλειο της Μακεδονίας έφτανε μέχρι τις εκβολές του Στρυμόνα. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι υπήρξε ο ιδρυτής του κράτους της Μακεδονίας και του βασιλικού οίκου των Τημενιδών Αργεαδών.
Τον 5ο αιώνα η Θέρμη, περιοχή νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, είχε τεθεί υπό την κυριαρχία των Μακεδόνων. Οι κάτοικοι ασχολούνταν περισσότερο με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Οι Βασιλιάδες ήταν οι απόλυτοι μονάρχες, η μακεδονική εκκλησία εκδίκαζε όλες τις υποθέσεις και οι εταίροι ήταν οι βασικοί υπασπιστές του βασιλιά. Σύμφωνα με τον Στράβωνα, η Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τον στρατηγό Κάσσανδρο, ο οποίος σφετερίστηκε τον θρόνο του βασιλείου της Μακεδονίας όταν είχε ξεκινήσει ο «πόλεμος των διαδόχων». Υπολογίζεται ότι η αρχαία πόλη ιδρύθηκε το 315 ή 316 π.Χ. στη συγκεκριμένη κοιλότητα, καθώς ευνοούσε την ανάπτυξη του εμπορίου και της οικονομίας του Μακεδονικού Βασιλείου. Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν από τη Χαλκιδική και από τα γειτονικά χωριά και άκμασε από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής της….
Ο Κάσσανδρος την ονόμασε Θεσσαλονίκη, από την ετεροθαλή αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου τη Μακεδόνισσα πριγκίπισσα, Θεσσαλονίκη. Το όνομά της σήμαινε «Η νίκη κατά των Θεσσαλών», και της το έδωσε ο Φίλιππος επειδή είχε γεννηθεί την περίοδο που οι Μακεδόνες είχαν κατατροπώσει τους Θεσσαλούς, στο πλαίσιο του Γ’ Ιερού Πολέμου. Η Θεσσαλονίκη ήταν η κόρη της Νικασίπολης, της πέμπτης συζύγου του Βασιλιά Φιλίππου που την παντρεύτηκε μετά την Ολυμπιάδα. Η παραπάνω ιστορία επιβεβαιώνεται από την ενεπίγραφη μαρμάρινη βάση, που βρέθηκε στη ρωμαϊκή αγορά της πόλης και σήμερα εκτίθεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Θεσσαλονίκης….
Τον 2ο αιώνα μ. Χ. πάνω στη συγκεκριμένη βάση υπήρχαν τα αγάλματα της οικογένειας του Φιλίππου Β΄, ανάμεσα στα οποία βρισκόταν και το άγαλμα της Θεσσαλονίκης. Οι ανασκαφές που έχουν γίνει στη Θεσσαλονίκη δείχνουν ότι το διοικητικό κέντρο είναι το ίδιο με την αρχαιότητα. Στο φως έχουν έρθει επίσης σημαντικά ιερά, όπως αυτό του Σαράπη που είχε ανακαλυφθεί το 1940, όμως σήμερα δεν υπάρχει. Είτε έχει καταστραφεί είτε καλύφθηκε ξανά από χώρα και εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησης της πόλης….
40 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΝ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΝ. Ενεπίγραφη μαρμάρινη βάση, που βρέθηκε στη ρωμαϊκή αγορά της πόλης. Πρόκειται για τμήμα βάθρου με αγάλματα της οικογένειας του Φιλίππου Β΄, που είχαν στηθεί το 2ο αι. μ.Χ. Ένα από αυτά, σύμφωνα με την επιγραφή, εικόνιζε τη Θεσσαλονίκη, κόρη του Φιλίππου και γυναίκα του Κασσάνδρου, που έδωσε το όνομά της στην πόλη. Η επιγραφή βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Θεσσαλονίκης…