Αν και δεν υπάρχει ένα κοινό όνομα για το λεγόμενο χρόνιο
σύνδρομο Covid, ή long Covid, ή σύνδρομο μετα-Covid, είναι
πλέον αποδεκτό ότι κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν μετα-ιικά
συμπτώματα, για αρκετό χρονικό διάστημα μετά τη μόλυνσή
τους από τον ιό SARS-CoV-2, τον ιό που προκαλεί τη νόσηση
Covid-19. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν εξουθενωτική
κόπωση, αναπνευστικά προβλήματα, νοητική εξάντληση,
αίσθημα παλμών, πόνους και πολλά άλλα.
Έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2021 από το Imperial
College του Λονδίνου, με βάση μισό εκατομμύριο άτομα στην
Αγγλία, διαπίστωσε δύο κύριες κατηγορίες συνεχιζόμενων
συμπτωμάτων: μια μικρότερη ομάδα ατόμων με αναπνευστικά
συμπτώματα, όπως βήχας ή δύσπνοια (αυτή η ομάδα ατόμων
ήταν πιο πιθανό να είχαν αρχικά σοβαρή ασθένεια COVID-19)
και μια μεγαλύτερη ομάδα με γενικότερα συμπτώματα και
ιδιαίτερα εύκολη κόπωση.
Σε μια πρόσφατη ανασκόπηση σχεδόν 48.000 ασθενών ηλικίας
μεταξύ 17 και 87 ετών, το 80% όσων είχαν κολλήσει Covid
ανέπτυξαν ένα ή περισσότερα συμπτώματα που διαρκούσαν
και μετά από τρεις βδομάδες, με πιο συνηθισμένα την κόπωση,
τον πονοκέφαλο, τα προβλήματα προσοχής, την τριχόπτωση
και τις δυσκολίες στην αναπνοή (1).
Μια άλλη μελέτη ανέφερε συμπτώματα που παρέμειναν για
τουλάχιστον τρεις μήνες σε ασθενείς που νόσησαν από Covid-
19 (2).
Το χρόνιο σύνδρομο COVID-19 είναι κάτι που το έχουμε δει και
με άλλους ιούς αλλά και λοιμώξεις με παράσιτα, μικρόβια κλπ..
Φαίνεται ότι μπορεί να είναι πιο συχνό μετά από τον κορονοϊό,
αφού υπολογίζεται ότι 1 στους 7 ασθενείς με COVID-19 έχει
συμπτώματα 12 βδομάδες μετά την αρχική λοίμωξη. Τα
συμπτώματα αυτά είναι πιο συχνά ανάμεσα σε ασθενείς που
χρειάστηκαν νοσηλεία, σε σχέση με αυτούς που δεν
χρειάστηκαν να μπουν στο νοσοκομείο, και στις 15 μέρες μετά
την αρχική λοίμωξη, αυτά που πιο συχνά εμμένουν είναι
κούραση, απώλεια όσφρησης ή γεύσης, αδυναμία άσκησης και
προβλήματα στη νοητική λειτουργία. Φαίνεται ότι από αυτά
εμμένουν στο χρόνιο σύνδρομο COVID-19 η κούραση και η
αδυναμία άσκησης, αλλά προστίθενται και άλλα, όπως, για
παράδειγμα, ακαθόριστοι πόνοι.
Δεν είναι σαφές τι ακριβώς προκαλεί αυτά τα συμπτώματα που
οδηγούν στο μετά COVID-19 σύνδρομο. Είναι πιθανό να
αποτελούν μια φλεγμονή, με άλλα λόγια μια συνεχιζόμενη
αντίδραση του σώματος στην αρχική λοίμωξη.
Συχνά γίνονται συγκρίσεις με το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
(ΣΧΚ), γνωστό και ως μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα (ME).
Σεδημοσίευση στο BritishMedicalJournal, αναφέρονται
“σημαντικές κλινικές και παθολογικές ομοιότητες μεταξύ του
συνδρόμου χρόνιουCovid και του συνδρόμου ME/ΣΧΚ” καθώς
επίσης ότι “ένα ευρύ φάσμα ιογενών λοιμώξεων,
συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων από κορωνοϊούς, είναι
ικανό να προκαλέσει σύνδρομο κόπωσης μετά από ιογενή
λοίμωξη και επακόλουθο ME/ΣΧΚ. ” (3)
Συμπληρώματα διατροφής & ανάρρωση
Σύμφωνα με μελέτες, όσοι παίρνουν συμπληρώματα διατροφής
αναρρώνουν καλύτερα από ιογενείς ασθένειες. Οι
ανοσοποιητικοί δείκτες τους είναι υψηλότεροι και έχουν
περισσότερα λευκά αιμοσφαίρια που σκοτώνουν τους ιούς που
εισβάλλουν. Έχουν επίσης υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης C και
ψευδάργυρου στο αίμα τους.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όσοι έπαιρναν συμπληρώματα
διατροφής, εκτός από βελτιωμένο ανοσοποιητικό σύστημα,
είχαν λιγότερες ημέρες ασθένειας, τα συμπτώματά τους ήταν
λιγότερο σοβαρά και ο χρόνος ανάρρωσής τους ήταν πιο
γρήγορος. Οι διαφορές μεταξύ εκείνων που λαμβάνουν
συμπληρώματα διατροφής σε σύγκριση με εκείνους που δεν
λαμβάνουν ήταν εντυπωσιακές (4).
Η ανάγκη για συμπληρώματα διατροφής αυξάνεται καθώς
μεγαλώνουμε και περίπου το ένα τρίτο των ηλικιωμένων είναι
ανεπαρκείς σε τουλάχιστον ένα μικροθρεπτικό συστατικό. Αυτή
η ανεπάρκεια οδηγεί σε μείωση της υγιούς λειτουργίας του
ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία συχνά συνοδεύεται από
υψηλότερη φλεγμονή και μειωμένη λειτουργία των Τ-κυττάρων.
Ο ρόλος των μιτοχονδρίων
Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές και επαγγελματίες υγείας, το
σύνδρομο χρόνιου Covid, όπως και το ΣΧΚ/ME, είναι μια
διαταραχή των μιτοχονδρίων, των μονάδων παραγωγής
ενέργειας του οργανισμού. Και αυτός είναι ο λόγος για τον
οποίο η κόπωση είναι βασικό σύμπτωμα.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι προσέγγισης της διατροφικής
υποστήριξης και του τρόπου ζωής για τη βελτίωση της
βιολογικής παραγωγής ενέργειας και την καταπολέμηση της
κόπωσης.
Ο επαρκής ύπνος λειτουργεί ευεργετικά για την επισκευή των
μιτοχονδρίων, ενώ γενικότερα η σωστή ισορροπία μεταξύ
ξεκούρασης και δραστηριότητας, βοηθά να αποφευχθεί η
αδικαιολόγητη καταπόνηση των μιτοχονδρίων.
Επίσης η διατροφική συμπλήρωση με συγκεκριμένα θρεπτικά
συστατικά, μπορεί να βελτιώσει πολύ την αίσθηση κόπωσης
και να τονώσει τον οργανισμό.
Μικροθρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην
αντιμετώπιση της κόπωσης:
Συνένζυμο Q10: Πρόκειται για μία λιπόφιλη ουσία που υπάρχει
σε όλα τα ανθρώπινα κύτταρα (στα μιτοχόνδρια των κυττάρων)
και είναι απαραίτητη για την παραγωγή ενέργειας σε αυτά. Σε
βιοχημικό επίπεδο, δρα ως φορέας στην αλυσίδα «μεταφοράς
ηλεκτρονίων», το τελικό στάδιο της πολύπλοκης διαδικασίας
παραγωγής ενέργειας από την τροφή και καταλήγει στο
σχηματισμό ΑΤΡ (τριφωσφορική αδενοσίνη), η οποία αποτελεί
το άμεσο ενεργειακό «νόμισμα» για κάθε κύτταρο. Το
συνένζυμο Q10 προστατεύει τα κύτταρά μας από βλάβες οι
οποίες οφείλονται στις ελεύθερες ρίζες (οξειδωτικό στρες).
Βιταμίνες Β: Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι
σημαντικές για το ρυθμό παραγωγής ενέργειας, τη μείωση της
ψυχικής και σωματικής κόπωσης, τη βελτίωση της διάθεσης,
της γνωστικής λειτουργίας και της συνολικής ευεξίας. Είναι
επίσης απαραίτητες για το νευρικό σύστημα, τη
νευροδιαβίβαση, αλλά και τη σύνθεση των νευροδιαβιβαστών.
Βιταμίνη C: Η βιταμίνη C συμβάλλει στη φυσιολογική
λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Ως ισχυρό
αντιοξειδωτικό, προστατεύει τα κύτταρα του σώματος από το
οξειδωτικό στρες και επίσης συμβάλλει στην παραγωγή
ενέργειας και μειώνει την κούραση.
Βιταμίνη Ε: Η βιταμίνη E είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που
περιορίζει τη βλάβη των κυττάρων από την επίθεση των
ελευθέρων ριζών στον οργανισμό. Καθώς βοηθάει στην καλή
κυκλοφορία του αίματος στο κεφάλι, η βιταμίνη Ε καταπολεμά
την κούραση και δυναμώνει τα τριχοειδικά τοιχώματα,
τρέφοντας τα κύτταρα.
Βιβλιογραφικές αναφορές:
1. ResSq. Preprint. 2021 Mar 1. doi: 10.21203/rs.3.rs-
266574/v1
2. ERJ Open Res, 2020; 6: 00542–2020
3. BMJ, 2020; 371: m4938
4. Nutrients, 2020; 12: 2447; doi: 10.3390/nu12082447
Eρευνες υποστηρίζουν πως το 50 έως και 80% των ανθρώπων που
έχουν νοσήσει και έχουν αναρρώσει από τον ιό COVID-19 βιώνουν μια
σειρά από συμπτώματα τα οποία διαρκούν έως και 3 μήνες μετά τη
μόλυνση.
Μεγαλύτερη συνήθως είναι η διάρκεια και η ένταση των
συμπτωμάτων σε ενήλικα άτομα που έχουν νοσήσει σοβαρά και
έχουν νοσηλευτεί σε νοσοκομεία λόγω του COVID-19.
Τα στοιχεία από συνεντεύξεις ασθενών, οι οποίοι πήραν εξιτήριο
από το νοσοκομείο μετά από θεραπεία σοβαρής νόσησης από Covid-
19 είναι σημαντικά.
Δείχνουν ότι το 65% των ασθενών επανήλθαν πλήρως στην υγεία
τους, ενώ το 35% δεν είχαν ανακάμψει για διάστημα 2 εβδομάδων ή
και περισσότερο από τη νοσηλεία τους.
Όπως αναφέρει το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), η
κόπωση, ο βήχας και ο πονοκέφαλος ήταν τα πιο συχνά
συμπτώματα.
Οι Βρετανοί ερευνητές εκτίμησαν ότι μεταξύ όλων όσων έχουν
νοσήσει από COVID-19, νοσηλευόμενων ή μη, περίπου το 10 τοις εκατό
αντιμετωπίζουν μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας.
Πλέον, μια νέα προκαταρκτική έρευνα στην Καλιφόρνια που
επικεντρώνεται σε άτομα που δεν νοσηλεύθηκαν σε κάποιο
νοσοκομείο διαπίστωσε ότι το 27% ανέφερε συμπτώματα που δεν
υποχωρούν, ακόμη και μετά από 60 ημέρες.
Οι γυναίκες ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν τέτοια συμπτώματα σε
σχέση με τους άντρες σε ποσοστό 72% με το λεγόμενο LONG COVID-
19.
Σημειωτέον ότι από εκείνους που είχαν μακροχρόνια συμπτώματα,
σχεδόν το ένα τρίτο ήταν ασυμπτωματικοί κατά τη στιγμή που
βρέθηκαν θετικοί στον κορονοϊό. Πράγμα που σημαίνει ότι ο LONG
COVID δεν αφορά μόνο τους βαριά νοσήσαντες.
Τα συμπτώματα του LONG COVID που
εμφανίζονται κατά κύματα
Μια ξεχωριστή έρευνα επάνω σε ασθενείς που διεξήχθη από τη Δρ
Natalie Lambert, μία από τις ερευνήτριες που συμμετείχαν στη
μελέτη της Καλιφόρνια, διαπίστωσε ότι τα συμπτώματα του LONG
COVID-19 ενδέχεται να εκδηλώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα –
συχνά με διαφορά μιας εβδομάδας έως και 10 ημερών.
Έρευνα επάνω σε 5.163 ασθενείς με COVID-19, η οποία διεξήχθη μέσω
του ιστότοπου Survivor Corps διαπίστωσε ότι τα πρώτα συμπτώματα
LONG COVID που εμφανίζονται είναι παρόμοια με αυτά της γρίπης:
κόπωση
πονοκέφαλος
πυρετός
ρίγη
Περίπου 5 ημέρες μετά τη νόσηση μερικοί ασθενείς εμφανίζουν
γαστρεντερικά προβλήματα και συγκεκριμένα:
διάρροια
ναυτία
έμετο
Στις 10 ημέρες μετά τη λοίμωξη, τείνουν να εμφανιστούν συμπτώματα
όπως:
πόνος στο σώμα
σύγχυση
ζάλη
δυσκολία συγκέντρωσης
σύμφωνα πάντα με αναφορές των ασθενών με COVID-19.
Η υψηλή ή χαμηλή αρτηριακή πίεση, το αίσθημα παλμών της καρδιάς
και η ζάλη φέρονται να είναι συχνότερα 15 ημέρες μετά την αρχική
νόσηση.
Ο Dr. Peter Staats, ιατρικός σύμβουλος του Survivor Corps, δήλωσε ότι
η έξαρση αλλά και μείωση των συμπτωμάτων μεταξύ των ασθενών με
LONG COVID θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα βλάβης οργάνων ή
αιμοφόρων αγγείων που προκλήθηκε από τη νόσηση με τον κοροναϊό.
Εναλλακτικά θα μπορούσε να είναι μια μορφή επίμονης φλεγμονής
λόγω υπεραντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος ή
παραμονής του ιού στο σώμα – κάτι που είναι ήδη γνωστό ότι
συμβαίνει με τον ιό της ανεμοβλογιάς όσο και τον έρπητα ζωστήρα.
Τα καλά νέα για τον LONG COVID
“Τα καλά νέα για τους ανθρώπους που βιώνουν τα συμπτώματα σε
κύματα είναι ότι τα κύματα φαίνεται να γίνονται ηπιότερα με την
πάροδο του χρόνου, τουλάχιστον ανεπίσημα”, δήλωσε ο Berrent.
Ορισμένες αναφορές από μέλη της ομάδας φαίνεται επίσης να
υποδηλώνουν ότι ο εμβολιασμός με COVID-19 μπορεί επίσης να
μετριάζει τα συμπτώματα υποτροπής, είπε επίσης.
Ο LONG COVID δεν φαίνεται να συνδέεται με το πόσο σοβαρά
νοσήσει κάποιος την πρώτη φορά από COVID-19. Οι περισσότεροι
άνθρωποι μπορούν να περιμένουν ότι θα βελτιωθούν με την πάροδο
του χρόνου.
Τα συνήθη αναφερόμενα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης (“θολούρα στο μυαλό”)
Αδιαθεσία, διάρροια, πόνος στο στομάχι, έλλειψη όρεξης
Αλλαγές στην μυρωδιά και στη γεύση
Έλλειψη οξυγόνου
Πόνος ή σφίξιμο στο στήθος, ταχυκαρδίες
Αϋπνίες, προβλήματα ύπνου
Ζαλάδες
Πόνος στις αρθρώσεις
Μουδιάσματα
Κατάθλιψη και άγχος
Εμβοές και πόνος στο αυτί
Πυρετός
Βήχας
Πονοκέφαλος
Ξηρός λαιμός
Εξανθήματα
Είναι σημαντικό να ελέγχει κάποιος τα συμπτώματα και να τα
αναφέρει στο γιατρό του ώστε να αποκλεισθούν άλλες πιθανές
αιτίες. Πρέπει να σημειώσουμε ότι πολλά από αυτά τα συμπτώματα
ενδέχεται να επηρεάσουν την όρεξή μας, πράγμα που μπορεί να
οδηγήσει σε διατροφικά κενά.
Η καλύτερη διατροφή για γρήγορη αποκατάσταση
από LONG COVID
Το θέμα του φαγητού μπορεί να αποτελεί πρόκληση όταν δεν είμαστε
καλά. Το σώμα μας ωστόσο χρειάζεται μια ισορροπημένη και ευρεία
ποικιλία θρεπτικών συστατικών όπως:
βιταμινών
μετάλλων
πρωτεϊνών και αμινοξέων
φυτικών ινών
υγρών
αντιοξειδωτικών συστατικών
καθώς και καλές πηγές ενέργειας, για να λειτουργήσει καλύτερα και
να βοηθήσει στην διαδικασία της ανάρρωσης.
Η σωστή διατροφή βοηθά τους μύες να αναδομηθούν, υποστηρίζει
το ανοσοποιητικό σύστημα και αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας.
Δίαιτες με τέτοια χαρακτηριστικά είναι η Μεσογειακή, που θεωρείται
επίσης αντιφλεγμονώδης, καθώς και αυτή του Εθνικού Συστήματος
Υγείας (NHS) της Βρετανίας, Eatwell Guide.
Πάμε όμως να δούμε αναλυτικά τα πράγματα που πρέπει να
προσέξει κάποιος αναφορικά με το κάθε ένα από τα βασικά
μακροθρεπτικά θρεπτικά συστατικά.
Υδατάνθρακες
Καλό θα ήταν οι υδατάνθρακές σας να προέρχονται
από πατάτες, καστανό ρύζι, μακαρόνια ολικής άλεσης ή άλλες
αμυλούχες τροφές οι οποίες αποτελούν επίσης καλή πηγή ενέργειας.
Βασίστε τα γεύματά σας σε πατάτες, ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά ή άλλους
αμυλούχους υδατάνθρακες, καθώς αποτελούν καλή πηγή ενέργειας.
Τα προϊόντα ολικής άλεσης είναι καλά για τις φυτικές ίνες καθώς
απελευθερώνουν ενέργεια σταθερά και για μεγαλύτερο χρονικό
διάστημα. Αυτό είναι γνωστό ως «χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης» και
μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κόπωσης και των
χαμηλών επιπέδων ενέργειας.
Φρούτα και λαχανικά
Ιδανικά θα πρέπει να καταναλώνετε 5 μερίδες από διαφορετικά
φρούτα και λαχανικά ώστε να λαμβάνετε πληθώρα βιταμινών,
μετάλλων και ιχνοστοιχείων αλλά και φυτικών ινών.
Πρέπει να σημειώσουμε πως την ίδια θρεπτική αξία έχουν τα
φρέσκα φρούτα όσο και τα αποξηραμένα. Το ίδιο ισχύει και με τα
φρέσκα λαχανικά όσο και με τα κατεψυγμένα.
Πρωτεΐνες
Τα φασόλια, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι, τα ψάρια, τα
αυγά και το κρέας είναι καλές πηγές πρωτεΐνης. Να τρώτε λιγότερο
συχνά κόκκινο κρέας και μόνο μικρές μερίδες, ειδικά επεξεργασμένα
είδη όπως λουκάνικα, μπιφτέκια, μπέικον.
Ψάρια, θαλασσινά και τρόφιμα πλούσια σε ωμέγα 3
Προτιμήστε τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, οι σαρδέλες και το
σκουμπρί που είναι πλούσια σε ωμέγα-3. Οι φυτικές πηγές ωμέγα-3
περιλαμβάνουν κάποιους ξηρούς καρπούς, σπόρους, έλαια, σόγια και
τρόφιμα εμπλουτισμένα με ωμέγα-3. Μπορείτε να δείτε αναλυτική
λίστα με τρόφιμα πλούσια σε ωμέγα 3 ΕΔΩ.
Γαλακτοκομικά
Το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι είναι πηγές πρωτεϊνών και
ορισμένων βιταμινών. Αποτελούν επίσης σημαντική πηγή ασβεστίου,
το οποίο διατηρεί τα οστά υγιή. Εάν επιλέγετε εναλλακτικά
γαλακτοκομικά προϊόντα, βεβαιωθείτε ότι είναι εμπλουτισμένα με
ασβέστιο
Λιπαρά
Επιλέξτε ακόρεστα λιπαρά ή αλείμματα σε μικρές ποσότητες
ωστόσο, λόγω πολλών θερμίδων. Αποφύγετε δια ροπάλου trans
λιπαρά οξέα που προκαλούν φλεγμονές και καταστρέφουν το
ανοσοποιητικό σύστημα.
Υγρά
Πίνετε άφθονα υγρά, ιδίως νερό, γάλα ή ροφήματα χωρίς ζάχαρη. Οι
φυσικοί χυμοί φρούτων και τα smoothies μετράνε επίσης, αλλά
περιορίστε τα σε 150ml την ημέρα. Αποφύγετε πλήρως τους χυμούς
εμπορίου πάσης φύσεως καθώς και τα αναψυκτικά τύπου
cola καθώς περιέχουν σιρόπι γλυκόζης υψηλής φρουκτόζης.
Αποφύγετε επίσης και όλα τα αναψυκτικά τύπου light περιέχουν
τεχνητά γλυκαντικά. Εξαιρείται η στέβια αλλά πάλι υπό
προϋποθέσεις.
Τι γίνεται αν χάνω βάρος και δεν έχω όρεξη;
Δοκιμάστε μικρότερες ποσότητες φαγητού σε πιο συχνά διαστήματα.
Επιλέξτε εύκολα σνακ και θρεπτικά ροφήματα.
Εάν συνεχίζετε να χάνετε βάρος, ζητήστε βοήθεια ή καθοδήγηση από
κάποιον εξειδικευμένο κλινικό διατροφολόγο, ο οποίος μπορεί να
προσαρμόσει μια διατροφή στις ανάγκες σας και να σας βοηθήσει
να επιτύχετε τους στόχους σας.
Ενδέχεται να σας συνταγογραφηθούν διατροφικά ροφήματα για να
σας βοηθήσουν να αυξήσετε την πρόσληψη θερμίδων και θρεπτικών
συστατικών με απώτερο στόχο την αύξηση του βάρους σας.
LONG COVID, το μικροβίωμα και η υγεία του
εντέρου
Τα συνήθη συμπτώματα του εντέρου στον Long Covid είναι
αίσθημα αδιαθεσίας, φούσκωμα, πόνος και διάρροια. Είναι
παρόμοια συμπτώματα με αυτά του συνδρόμου ευερέθιστου
εντέρου (ΣΕΕ).
Εάν επιμένουν, μιλήστε με το γιατρό σας, καθώς είναι σημαντικό να
αποκλείσετε άλλες πιθανές αιτίες, όπως η κοιλιοκάκη. Μπορεί επίσης
να σας παραπέμψει σε κάποιον κλινικό διατροφολόγο. Υπάρχουν
εξειδικευμένα διαιτολόγια που συμβάλουν αποτελεσματικά στη
μείωση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ.
Υπάρχουν πολυάριθμες μελέτες και έρευνες που δείχνουν ότι το
μικροβίωμα του εντέρου, (βακτήρια και μικροί οργανισμοί στο
έντερο), παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία μας.
Ένα από τα πολύ σημαντικά τμήματα του ανοσοποιητικού μας
συστήματος βρίσκεται στο έντερο όπου ο λεμφικός ιστός του
εντέρου (GALT), μια συστάδα από κύτταρα που
παράγουν αντισώματα, δουλεύει εντατικά για να αποτρέψει τους
εχθρικούς παθογόνους οργανισμούς (όπως οι ιοί και τα βακτήρια) να
εισέλθουν στο σώμα μας.
Το ανοσοποιητικό μας σύστημα από τη φύση του παράγει τα Τ-
κύτταρα καθώς και αντισώματα που μας προστατεύουν από κάθε
ξένο εισβολέα, μολύνσεις, μικρόβια και παθογόνα βακτήρια.
Τα προβιοτικά συμβάλλουν στην όλη διαδικασία ενισχύοντας την
παραγωγή Τ-κυττάρων και αντισωμάτων στο λεμφικό ιστό του
εντέρου (LGT).
Μια μελέτη έδειξε πως παιδιά που έλαβαν συγκεκριμένα στελέχη
προβιοτικών είχαν μείωση στα συμπτώματα και στη διάρκεια των
μολύνσεων του αναπνευστικού κατά 17%.
Σχετικές έρευνες και μελέτες:
www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21495121
www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12369194
www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11387176
Η διατροφή για την υγεία του εντέρου περιλαμβάνει ένα ευρύ και
ποικιλόμορφο φάσμα τροφίμων. Ιδανικά πρέπει να τρώτε πολλά και
διαφορετικά χρώματα τροφίμων από το φυτικό βασίλειο που
παρέχουν φυτικές ίνες, όπως:
φρούτα
λαχανικά
ξηρούς καρπούς
σπόρους
φασόλια, φακές, ρεβίθια και άλλα όσπρια
δημητριακά ολικής άλεσης
Αξίζει επίσης να εξετάσετε το ενδεχόμενο λήψης κάποιου
εξειδικευμένου συμπληρώματος προβιοτικών για να υποστηρίξετε
τη χλωρίδα του εντέρου, αν και δεν υπάρχουν ακόμη έρευνες ότι
αυτά βοηθούν τον Long Covid. Συνιστάται μια δοκιμή ενός μόνο μήνα
για να εξεταστεί αν είναι ωφέλιμη.
Το στρες, το άγχος και η διαταραχή του ύπνου μπορούν να
επηρεάσουν την υγεία του εντέρου σας, επιδεινώνοντας τα
συμπτώματα. Οι ψυχολογικές ή ομιλητικές θεραπείες μπορούν να
βοηθήσουν σε αυτό.
Εξειδικευμένη δίαιτα – διατροφή χαμηλής
ισταμίνης και Long Covid
Έχει προταθεί ότι ορισμένα άτομα με Long Covid ενδέχεται να γίνουν
ευαίσθητα στην ισταμίνη που περιέχουν τα τρόφιμα. Αυτό μπορεί να
συμβαίνει είτε επειδή τα επίπεδα ισταμίνης του οργανισμού
αυξάνονται όταν υπάρχει φλεγμονής είτε επειδή μπορεί να
δυσκολεύεται να διασπάσει τη διατροφική ισταμίνη. Μέχρι στιγμής
δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα
σε ισταμίνη βοηθάει τα περισσότερα άτομα με Covid μακράς
διαρκείας.
Η δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ισταμίνη περιλαμβάνει μια
δοκιμαστική περίοδο δύο έως τεσσάρων εβδομάδων. Πολλές τροφές
με υψηλή περιεκτικότητα σε ισταμίνη περιορίζονται. Στη συνέχεια
επανεισάγονται συστηματικά, μία προς μία, για να δοκιμαστεί η
ανοχή. Αν το κάνετε αυτό, συνιστούμε την υποστήριξη από
διαιτολόγο, για να ελαχιστοποιηθεί ο διατροφικός κίνδυνος.
Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα ισταμίνης είναι:
ώριμα τυριά
επεξεργασμένα κρέατα σε κονσέρβα ή μη και αλλαντικά
καπνιστά κρέατα και ψαρικά
αποξηραμένα φρούτα
μανιτάρια
αβοκάντο
μελιτζάνες
ξίδι καθώς και ξινές σάλτσες
ντομάτες, αν και περιέχουν λυκοπένιο και άλλα αντιοξειδωτικά
κρασί, κυρίως το κόκκινο
μπύρα
Η προετοιμασία αυτής της δίαιτας είναι χρονοβόρα. Πολλοί
δυσκολεύονται να την ακολουθήσουν, ιδίως με την κόπωση και άλλα
εξουθενωτικά συμπτώματα.
Επιπλέον, η δίαιτα χαμηλής ισταμίνης αντιβαίνει στις αρχές της
δίαιτας μεσογειακού τύπου, αποφεύγοντας τρόφιμα όπως τα λιπαρά
ψάρια και ορισμένα φρούτα και λαχανικά. Η δίαιτα μεσογειακού
τύπου είναι πολύ πιο υγιεινή και πιο εύκολη στην τήρηση.
Ποια συμπληρώματα διατροφής έχουν ευεργετική
δράση στην αντιμετώπιση του Long Covid;
Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών και των μυών,
καθώς και για την ανοσία. Εάν έχετε ελάχιστη ή καθόλου έκθεση στον
ήλιο λόγω του Long Covid και περνάτε τον περισσότερο χρόνο σας
σε εσωτερικούς χώρους, θα πρέπει να λαμβάνετε συμπλήρωμα
βιταμίνης D όλο το χρόνο.
Εάν τρώτε μόνο μικρές ποσότητες φαγητού ή δεν μπορείτε να φάτε
κανονικό γεύμα, κινδυνεύετε να παρουσιάσετε ελλείψεις σε βιταμίνες
μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Σε τέτοια περίπτωση καλό θα ήταν να
εξετάσετε το ενδεχόμενο λήψης κάποιας αξιόπιστης πολυβιταμίνης
όπως το My Naturals της Healthia.
Εάν δεν τρώτε πολλά φρούτα και λαχανικά που περιέχουν
αντιοξειδωτικά πιθανόν να μην μπορείτε να καταπολεμήσετε
αποτελεσματικά τη φλεγμονή που προκαλεί η μόλυνση από Covid-19.
Το ίδιο ισχύει και με τα ωμέγα 3 ωφέλιμα λιπαρά τα οποία έχουν
επίσης αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Εάν δεν τρώτε πολλά ψάρια και
θαλασσινά πιθανόν να χρειάζεστε κάποιο αξιόπιστο συμπλήρωμα.
Ορισμένα άτομα με Long Covid πιστεύουν ότι υψηλές δόσεις
βιταμινών, όπως η νιασίνη (βιταμίνη Β3), η βιταμίνη C, η βιταμίνη D, η
κερκετίνη και ο ψευδάργυρος, βελτιώνουν τα συμπτώματά τους.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών
και κλινικών μελετών ότι υψηλές δόσεις βιταμινών μειώνουν τη
διάρκεια του Long Covid. Σε κάθε περίπτωση όμως εάν σας λείπουν
θρεπτικά συστατικά και δεν μπορείτε να φάτε ολοκληρωμένα τα
συμπληρώματα διατροφής είναι μονόδρομος.
Με γνώμονα όλα τα παραπάνω η ομάδα της Healthia σχεδίασε μια
σειρά από συνδυασμούς συμπληρωμάτων διατροφής για την
υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος και την πιθανή
αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον Long Covid.
Από τότε που η πανδημία Covid-19 σάρωσε τον κόσμο πριν από
περισσότερα από δύο χρόνια, περισσότεροι από 4,5
δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν εμβολιαστεί
πλήρως. Τώρα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανησυχούν για
τις επιπτώσεις στο σώμα των πρωτεϊνών ακίδας, οι
οποίες περιέχονται στα εμβόλια. Είναι πράγματι η πρωτεΐνη
ακίδας η αιτία του μακροχρόνιου συνδρόμου Covid;
Η πρωτεΐνη ακίδας, γνωστή και ως πρωτεΐνη S, είναι η μεγαλύτερη
δομική πρωτεΐνη στον ιό SARS-CoV-2 που προκαλεί την Covid-19.
Είναι μια μεγάλη δομή που προεξέχει από την επιφάνεια του ιού.
Όταν η πανδημία άρχισε να εξαπλώνεται για πρώτη φορά, η
κατανόηση της πρωτεΐνης ακίδας από τους ανθρώπους ήταν πολύ
περιορισμένη. Θεωρήθηκε ότι η πρωτεΐνη ακίδας έπαιξε μόνο το ρόλο
της σύνδεσης με τους υποδοχείς ACE2 (ένζυμο μετατροπής της
αγγειοτενσίνης), βοηθώντας τον ιό να εισβάλει στα κύτταρα. Ωστόσο,
οι επιστήμονες ανακάλυψαν σιγά σιγά ότι τα αποτελέσματα αυτής
της πρωτεΐνης είναι πολύπλευρα και αλληλεπιδρά με άλλους
κυτταρικούς ιστούς εκτός από τους υποδοχείς ACE2.
8 τρόποι με τους οποίους η πρωτεΐνη ακίδα βλάπτει το σώμα
Κατά τη διάρκεια των δύο και πλέον ετών της πανδημίας Covid-19,
πολλές μελέτες έχουν αναλύσει την απειλή που θέτει η πρωτεΐνη
ακίδας από διαφορετικές πλευρές και έχουν ανακαλύψει ότι είναι
επιβλαβής για το ανθρώπινο σώμα με διάφορους τρόπους, όπως:
1. Καταστροφή των πνευμονικών κυττάρων
(συμπεριλαμβανομένων των πνευμονικών κυψελίδων και των
πνευμονικών ενδοθηλιακών κυττάρων).
2. Καταστροφή των μιτοχονδρίων και των δομών του DNA.
3. Καταστρέφει τα καρδιαγγειακά κύτταρα.
4. Αύξηση του κινδύνου θρόμβων αίματος.
5. Καταστροφή των εγκεφαλικών κυττάρων.
6. Προαγωγή της φλεγμονής.
7. Καταστολή της ανοσίας.
8. Αύξηση του κινδύνου καρκίνου
Θα μπούμε στις λεπτομέρειες καθενός από αυτά τα σημεία.
Οι πρωτεΐνες S μπορούν να επηρεάσουν πολλά όργανα
Όταν ο ιός εισέλθει στο ανθρώπινο σώμα, οι πρωτεΐνες ακίδας θα
επηρεάσουν πολλαπλά όργανα με διαφορετικούς τρόπους.
Μελέτες έχουν δείξει ότι πολλά κύτταρα οργάνων μπορούν να
επηρεαστούν από πρωτεΐνες ακίδας, όπως αυτές στην καρδιά, τον
εγκέφαλο και το καρδιαγγειακό σύστημα. Επιπλέον, μία
μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2021 στο αποθετήριο
προεκτύπωσης bioRxiv αναφέρει ότι οι πρωτεΐνες S προκαλούν:
οι καταλυτικοί υποδοχείς Τύπου 1 στους νεφρούς να
αυξηθούν στους ιστούς των νεφρικών κυττάρων και αυτός ο
τύπος υποδοχέων μπορεί να γίνει ξενιστής για τον
ιό, καθιστώντας τα νεφρά πιο ευαίσθητα στη μόλυνση από
τον ιό
κύτταρα στο λεπτό έντερο να διεγείρουν μια μεγάλη
ποσότητα υποδοχέων L-SIGN (ειδικά για το ήπαρ/λεμφαδένα
ενδοκυτταρικά μόρια προσκόλλησης-3 που αρπάζουν μη-
ιντεγκρίνη) για την άμυνα έναντι των παθογόνων. Ωστόσο, μετά
από μια μεγάλη ποσότητα συμφύσεων στην επιφάνεια των
κυττάρων του λεπτού εντέρου που συνδέονται με τους ιούς,
θα κάνει το λεπτό έντερο πιο ευαίσθητο σε ιογενείς
λοιμώξεις. Παρόμοια κατάσταση μπορεί να συμβεί και σε άλλα
όργανα, όπως τα νεφρά και το δωδεκαδάκτυλο
η ποσότητα των υποδοχέων DC-SIGN (ειδικά δενδριτικού
κυττάρου-ενδοκυτταρικά μόρια προσκόλλησης-3 που αρπάζουν
μη-ιντεγκρίνη) στους πνεύμονες, γεγονός που μπορεί να
προκαλέσει φλεγμονώδη συμπτώματα στους πνεύμονες
Επιπλέον, οι πρωτεΐνες ακίδας μπορούν να
προκαλέσουν διαφορετικούς βαθμούς οξείδωσης των οργάνων,
οδηγώντας σε περισσότερους πρόωρους θανάτους κυττάρων και
θέτοντας το σώμα σε υπεροξειδωτική κατάσταση, γεγονός που
μπορεί να αυξήσει περαιτέρω τον κίνδυνο καρκίνου.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart
Association διαπίστωσε ότι οι πρωτεΐνες ακίδας έχουν άμεση
επίδραση στις πνευμονικές λειτουργίες.
Όταν υπάρχουν πρωτεΐνες ακίδας στο ανθρώπινο σώμα,
τα πνευμονικά κυψελιδικά κυτταρικά τοιχώματα θα αρχίσουν
να πυκνώνουν και να στερεοποιούνται και οι λειτουργίες των
πνευμόνων θα μειωθούν. Επιπλέον, οι πρωτεΐνες θα επηρεάσουν
επίσης τις λειτουργίες των μιτοχονδρίων των πνευμονικών
κυττάρων, που αποτελούν την ενεργειακή βάση του σώματος.
Οι πρωτεΐνες S βλάπτουν τα μιτοχόνδρια, προκαλώντας
πιθανώς μακροχρόνια Covid
Υπό κανονικές συνθήκες, τα μιτοχόνδρια στα κύτταρα είναι
σωληνοειδείς “κυτταρικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας”, υπεύθυνοι
για τη σύνθεση ενέργειας.
Όταν τα πνευμονικά κυψελιδικά κύτταρα ή τα ενδοθηλιακά
κύτταρα διεγείρονται από πρωτεΐνες ακίδας, η μιτοχονδριακή
δομή θα αλλάξει δραματικά και θα κατακερματιστεί σε μεγάλο
βαθμό και ο αριθμός των σωληναριακών μιτοχονδρίων θα
μειωθεί σημαντικά. Καθώς η πλειονότητα των κυττάρων στις
κυψελίδες ή στους ενδοθηλιακούς ιστούς είναι σοβαρά κατεστραμμένα
σε μορφή και λειτουργία, δεν θα είναι σε θέση να παράγουν
ενέργεια αποτελεσματικά, γεγονός που είναι πιθανό να προκαλέσει
τα κύτταρα να εισέλθουν σε κατάσταση πρόωρης παρακμής και
θανάτου.
Ως εκ τούτου, έχει υποτεθεί ότι το παρατεταμένο σύνδρομο Covid-
19 μπορεί να προκληθεί από βλάβες στα μιτοχόνδρια. Είναι γνωστό
ότι ένα από τα κύρια συμπτώματα του χρόνιου συνδρόμου Covid-19
είναι η κόπωση. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι τα
κύτταρα σε ορισμένα σημαντικά όργανα και ιστούς δεν είναι τελείως
νεκρά, αλλά οι μιτοχονδριακές τους λειτουργίες έχουν υποστεί
σοβαρή βλάβη, προκαλώντας τα κύτταρα να εισέλθουν σε
κατάσταση πρόωρης παρακμής και θανάτου. Αυτό έχει ως
αποτέλεσμα την έλλειψη ενέργειας και καθιστά το άτομο ιδιαίτερα
επιρρεπές στην κόπωση.
Οι μιτοχονδριακές βλάβες σε διαφορετικά κύτταρα μπορούν επίσης να
προκαλέσουν διαφορετικά συμπτώματα. Εάν οι μιτοχονδριακές
λειτουργίες των πνευμονικών κυττάρων είναι κατεστραμμένες, τότε
οι λειτουργίες των πνευμονικών κυψελίδων να διαστέλλονται και
να συστέλλονται θα εξασθενήσουν, η απορρόφηση οξυγόνου θα
είναι κακή και το μεταβολικό επίπεδο του σώματος θα
μειωθεί επίσης. Αυτό επίσης κάνει κάποιον πιο επιρρεπή στην
κούραση.
Οι πρωτεΐνες S βλάπτουν το καρδιαγγειακό σύστημα και
προκαλούν θρόμβους αίματος
Το καρδιακό σύστημα και το μυοκαρδιακό σύστημα περιέχουν
έναν πολύ σημαντικό τύπο κυττάρων: τα περικαρδιακά κύτταρα, τα
οποία βρίσκονται έξω από τα ενδοθηλιακά κύτταρα των αιμοφόρων
αγγείων και συνήθως συνδυάζονται με ενδοθηλιακά κύτταρα για
να βοηθήσουν τα αιμοφόρα αγγεία να μεταδώσουν διαφορετικά
σήματα.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Clinical Science ανακάλυψε ότι
όταν ο ιός SARS-CoV-2 εισέλθει στο σώμα, οι πρωτεΐνες ακίδας θα
δεσμευτούν στους υποδοχείς CD147 στην επιφάνεια των
περικαρδιακών κυττάρων, καθιστώντας τους πιο πιθανό να
αποβληθούν από την επιφάνεια των ενδοθηλιακών κυττάρων. Αυτό
θα επηρεάσει ορισμένες από τις λειτουργίες των ενδοθηλιακών
κυττάρων και θα επιταχύνει τον θάνατο των κυττάρων του
αγγειακού τοιχώματος.
Επιπλέον, οι ίδιες οι πρωτεΐνες ακίδας μπορούν να διεγείρουν άμεσα
τα περικαρδιακά κύτταρα να παράγουν περισσότερους
προφλεγμονώδεις παράγοντες που μπορούν να βλάψουν το
μυοκάρδιο και να προκαλέσουν θρόμβους αίματος.
Οι πρωτεΐνες ακίδας μπορούν επίσης να προκαλέσουν θρόμβωση.
Μία άλλη μελέτη-πείραμα που δημοσιεύτηκε στο αποθετήριο
προεκτύπωσης BioRxiv διερεύνησε πώς θα άλλαζαν τα
αιμοπετάλια μετά τη διέγερσή τους από πρωτεΐνες ακίδας.
Το πείραμα συνέκρινε την πρωτεΐνη ακίδας του ιού SARS-CoV-2 με
μια άλλη ιική πρωτεΐνη που ονομάζεται VSV (ιός φυσαλιδώδους
στοματίτιδας) και διαπίστωσε ότι περισσότερα αιμοπετάλια
προκλήθηκαν να πήξουν παρουσία των πρωτεϊνών ακίδας.
Οι πρωτεΐνες Spike βλάπτουν την ανοσία
Όταν το ανθρώπινο σώμα μολύνεται από ιούς, οι πρωτεΐνες ακίδας
ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα για να ανταποκριθεί σε
αυτήν την εξωτερική κρίση, συμπεριλαμβανομένου του έμφυτου
ανοσοποιητικού συστήματος, του επίκτητου ανοσοποιητικού
συστήματος και των κυτοκινών που απελευθερώνονται μετά τον
ερεθισμό του ανοσοποιητικού συστήματος, οπότε ο αντίκτυπος των
πρωτεΐνών ακίδας στο ανοσοποιητικό σύστημα είναι επίσης
ολοκληρωμένος. Αυτό φαίνεται επίσης σε μια εργασία που
δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Leukemia.
Για παράδειγμα, υπάρχουν 11 τύποι υποδοχέων που μοιάζουν με
διόδια στο έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα και ο έβδομος
τύπος αυτών των υποδοχέων μπορεί να αναγνωρίσει το RNA των
μονόκλωνων ιών. Το mRNA (αγγελιοφόρο RNA) που εισέρχεται
στο σώμα μετά τη μόλυνση ή τον εμβολιασμό Covid-19 είναι επίσης
μονόκλωνο και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού θα αναγνωρίσουν
το RNA του ιού και θα του επιτεθούν. Παρουσία πρωτεϊνών ακίδας,
η ποσότητα έκφρασης υποδοχέα τύπου toll μπορεί να αυξηθεί ως
απόκριση στην ιική επίθεση και τα συμπληρωματικά
ανοσοκύτταρα μπορεί να απελευθερώσουν
περισσότερες ιντερφερόνες ως απόκριση σε διαφορετικές
παραλλαγές του ιού.
Εάν η ποσότητα των ιικών πρωτεϊνών ακίδας στο σώμα είναι πολύ
υψηλή, μπορεί να υπερενεργοποιήσουν την έκφραση των
ιντερφερονών, η οποία μπορεί ακόμη και να προκαλέσει
το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος να επιτεθεί στα δικά
του κύτταρα.
Παραμένουν οι πρωτεΐνες S του εμβολίου στο σώμα;
Όπως γνωρίζουμε, τα εμβόλια Covid-19 έχουν ενσωματώσει
έναν μηχανισμό έκφρασης για την πρωτεΐνη S του ιού, ο οποίος
επιτρέπει στο ανοσοποιητικό μας σύστημα να αναγνωρίζει τον ιό.
Ωστόσο, πόσο καιρό παραμένουν στο σώμα οι πρωτεΐνες S από
τα εμβόλια;
Οι πρωτεΐνες ακίδας χωρίζονται σε δύο μέρη: S1 και S2, με το S1 να
παραμένει στο αίμα και το S2 να συνδέεται με τις κυτταρικές
μεμβράνες.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Clinical Infectious
Diseases ανακάλυψε ότι οι πρωτεΐνες S1 εμφανίζονταν στους
ανθρώπους αμέσως μετά την πρώτη δόση του εμβολίου Moderna
και ότι ορισμένοι άνθρωποι εξακολουθούσαν να έχουν άθικτες
πρωτεΐνες ακίδας δύο εβδομάδες μετά την πρώτη δόση του
εμβολίου.
Ωστόσο, άλλες πρωτεΐνες στον ιό, όπως η πρωτεΐνη
νουκλεοκαψιδίου, δεν υπήρχαν, επειδή δεν συμπεριλήφθηκαν στο
εμβόλιο.
Το εύρημα ότι ανέπαφες πρωτεΐνες ακίδας εξακολουθούσαν να
υπάρχουν στο ανθρώπινο σώμα δύο εβδομάδες μετά τον
εμβολιασμό ήταν πέρα από τις προσδοκίες.
Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of
Immunology διαπίστωσε ότι οι πρωτεΐνες S2 μπορούσαν ακόμα
να ανιχνευθούν τέσσερις μήνες μετά τη δεύτερη δόση του
εμβολίου Pfizer.
Ωστόσο, η βλάβη των πρωτεϊνών ακίδας σχετίζεται με την
ποσότητά τους. Οι προαναφερθείσες παρενέργειες βασίζονται όλες
σε in vitro μελέτες και ζωικά μοντέλα και οι σχετικά σοβαρές
βλάβες εμφανίστηκαν μόνο όταν οι ποσότητες των πρωτεϊνών
ακίδας ήταν μεγάλες.
Εάν το mRNA του ιού στο εμβόλιο εμφανιζόταν μόνο σε μικρές
ποσότητες στους μύες και δεν εισχωρούσε στο αίμα ή στα όργανα σε
μεγάλες ποσότητες, τότε αυτές οι σοβαρές παρενέργειες δεν θα
εμφανίζονταν.
Πώς να βγάλετε τις πρωτεΐνες από το σώμα
Εάν αναπτύξουμε το παρατεταμένο σύνδρομο Covid-19 μετά από
μόλυνση ή εμβολιασμό, ποια φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν
για την αποβολή των πρωτεϊνών ακίδας και τη βελτίωση των
συμπτωμάτων; Το Παγκόσμιο Συμβούλιο για την Υγεία (WCH) έχει
κάνει αρκετές συστάσεις για θρεπτικά συστατικά και φάρμακα.
1. Θρεπτικά συστατικά που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση
των συμπτωμάτων:
Βιταμίνη C
Βιταμίνη D
Ωμέγα 3
Κερσετίνη
Μελατονίνη
Ψευδάργυρος
Όλα αυτά είναι θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην ενίσχυση του
ανοσοποιητικού συστήματος, βοηθώντας έτσι το σώμα να
αφαιρέσει τις πρωτεΐνες ακίδας.
2. Συνήθη φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση των
συμπτωμάτων:
Ασπιρίνη
Αντιισταμινικά
Στεροειδή
Κολχικίνη
Σταθεροποιητές μαστοκυττάρων
Ιβερμεκτίνη
3. Εκχυλίσματα φυτών
Ορισμένα φυτικά εκχυλίσματα στη φύση μπορούν επίσης να
βοηθήσουν στην αποτοξίνωση του σώματος, όπως:
Αυτοθεραπευτικό εκχύλισμα
Εκχύλισμα πευκοβελόνας
Εκχύλισμα φύλλων πικραλίδας
Rheum emodin
Μερικά από αυτά τα συστατικά, όπως το σικιμικό οξύ που περιέχεται
στις πευκοβελόνες, έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες που μπορούν
να μειώσουν τις οξειδωτικές ελεύθερες ρίζες στο σώμα και να
προσφέρουν αποτοξινωτικό αποτέλεσμα.
Τα παραπάνω προτεινόμενα φάρμακα δεν είναι θεραπείες, αλλά
μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της ανοσίας του
σώματος και στην εξισορρόπηση του ανοσοποιητικού
μηχανισμού του οργανισμού, ο οποίος είναι χρήσιμος στη συνολική
καταπολέμηση του ιού.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η κατάσταση του καθενός είναι
διαφορετική. Επομένως, είναι απαραίτητο να μιλήσετε με τον
γιατρό σας πριν πάρετε τα φάρμακα που προτείνει η WCH, για να
βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλα για εσάς.
Παραπομπές
https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.07.07.451411v1.full.pdf
https://www.ahajournals.org/doi/epub/10.1161/CIRCRESAHA.121.318
902
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34807265/
https://www.nature.com/articles/s41375-021-01332-z
https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.12.14.472668v2.full.pdf
https://academic.oup.com/cid/article/74/4/715/6279075
https://www.jimmunol.org/content/207/10/2405
Τον πρώην συντάκτη των Τhe New York Times και βραβευμένο
συγγραφέα Alex Berenson και τον Εβραικής
καταγωγής καθηγητή και γιατρό Joseph Mercola.
Αμφότεροι για μεγάλο διάστημα έφαγαν block από τις μεγάλες
πλατφόρμες με τη Google να αναγκάζει τον Mercola να κατεβάσει το
site και το Twitter να έχει μπλοκάρει για ένα σχεδόν χρόνο τον Alex
Berenson.
Aνάμεσα στα ΜΜΕ που έσπευσαν να επικρίνουν τους δύο ως
συνωμοσιολόγους και ενώ μια πραγματική συνωμοσία εναντίον της
παγκόσμιας κοινότητας βρίσκεται σε εξέλιξη ήταν και τα συνήθη
εγχώρια ΜΜΕ.
Μία αναζήτηση αρκεί. Τόσο ο Βerenson όσο και ο Mercola
δύο χρόνια μετά δικαιώθηκαν σε όλα!
Τα εμβόλια COVID-19 όχι μόνο είναι αναποτελεσματικά για τον
COVID-19 αλλά ξεκάθαρα η αποστολή τους είναι η προαναγγελθείσα
μείωση του πληθυσμού η οποία και συμβαίνει ήδη.
Και βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή των παρενεργειών αλλά και στην
αρχή της φαρέτρας των ιών που έχουν κατασκευάσει οι εμπνευστές
του σχεδίου.
Μόλις σήμερα ο Alex Berenson αποκαλύπτει ότι συνδικάτο πιλότων σε
μεγάλη αεροπορική εταιρίας έδωσε στοιχεία για εκτίναξη 300% των
μακροχρόνιων συντάξεων αναπηρίας!
Ο Joseph Mercola στο άρθρο που ακολουθεί εξηγεί τι πρέπει
να κάνετε εάν εμβολιαστήκατε κατά της COVID ή εάν
μολυνθήκατε από τον ιό>
Αν εμβολιαστήκατε κατά της COVID ή αν μολυνθήκατε από τον ιό,
πιθανότατα έχετε μία επικίνδυνη πρωτεΐνη ακίδας που παραμένει
στους ιστούς και τα όργανά σας, συμπεριλαμβανομένου του
εγκεφάλου σας.
Όμως, πως έχει ακριβώς η ιστορία;
Από τον Joseph Mercola/The Epoch Times
Απόδοση> Κουρδιστό Πορτοκάλι
Πηγή
– Εάν είχατε COVID-19 ή εμβολιαστήκατε κατά της COVID-19,
μπορεί να έχετε επικίνδυνες πρωτεΐνες ακίδας που να κυκλοφορούν
στο σώμα σας
– Οι πρωτεΐνες ακίδας μπορούν να κυκλοφορούν στο σώμα σας μετά
από μόλυνση ή ένεση, προκαλώντας βλάβη σε κύτταρα, ιστούς και
όργανα
– Το Παγκόσμιο Συμβούλιο για την Υγεία κυκλοφόρησε έναν οδηγό
αποτοξίνωσης από την πρωτεΐνη ακίδας, ο οποίος παρέχει απλά
βήματα που μπορείτε να κάνετε προκειμένου να μειώσετε, πιθανώς,
τις επιπτώσεις της τοξικής πρωτεΐνης ακίδας στο σώμα σας
– Οι αναστολείς και οι εξουδετερωτές της πρωτεΐνης ακίδας
περιλαμβάνουν πευκοβελόνες, ιβερμεκτίνη, neem, N-
ακετυλοκυστεΐνη (NAC) και γλουταθειόνη
– Οι κορυφαίες 10 βασικές πρωτεΐνες αποτοξίνωσης περιλαμβάνουν
βιταμίνη D, βιταμίνη C, σπόρους nigella, κερκετίνη, ψευδάργυρο,
κουρκουμίνη, εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου, NAC, ιβερμεκτίνη και
μαγνήσιο
Ενώ η πρωτεΐνη ακίδας βρίσκεται με φυσικό τρόπο στον SARS-CoV-2,
ανεξάρτητα από την παραλλαγή, παράγεται επίσης στο σώμα σας
όταν λαμβάνετε ένα εμβόλιο κατά της COVID-19. Στην εγγενή της
μορφή στον SARS-CoV-2, η πρωτεΐνη ακίδας είναι υπεύθυνη για τις
παθολογίες της ιογενούς λοίμωξης.
Στην άγρια μορφή του είναι γνωστό ότι ανοίγει τον αιματοεγκεφαλικό
φραγμό, προκαλεί κυτταρική βλάβη (κυτταροτοξικότητα) και, όπως
έχει πει ο Δρ Robert Malone, ο εφευρέτης της τεχνολογίας της
βασικής πλατφόρμας εμβολίων mRNA και DNA, σε ένα σχόλιο στο
News Voice, «είναι ενεργή στο χειρισμό της βιολογίας των κυττάρων
που επικαλύπτουν το εσωτερικό των αιμοφόρων αγγείων σας —τα
αγγειακά ενδοθηλιακά κύτταρα, εν μέρει μέσω της αλληλεπίδρασής
του με το ACE2, το οποίο ελέγχει τη συστολή στα αιμοφόρα αγγεία,
την αρτηριακή πίεση και άλλα πράγματα».
Έχει επίσης αποκαλυφθεί ότι η πρωτεΐνη ακίδας από μόνη της είναι
αρκετή για να προκαλέσει φλεγμονή και βλάβη στο αγγειακό
σύστημα, ακόμη και ανεξάρτητα από έναν ιό.
Τώρα, το Παγκόσμιο Συμβούλιο για την Υγεία (WCH), ένας
παγκόσμιος συνασπισμός οργανώσεων με επίκεντρο την υγεία και
ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που επιδιώκουν να διευρύνουν τη
γνώση της δημόσιας υγείας, κυκλοφόρησε έναν οδηγό αποτοξίνωσης
από την πρωτεΐνη ακίδας, ο οποίος παρέχει απλά βήματα που
μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε πιθανώς επιδράσεις της τοξικής
πρωτεΐνης ακίδας. Μπορείτε να δείτε τον πλήρη οδηγό για φυσικές
θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των δόσεων, στο τέλος αυτού του
άρθρου.
Γιατί πρέπει να σκεφτείτε μια αποτοξίνωση πρωτεΐνης ακίδας;
Οι πρωτεΐνες ακίδας μπορούν να κυκλοφορούν στο σώμα μετά από
μόλυνση ή ένεση, προκαλώντας βλάβη σε κύτταρα, ιστούς και
όργανα. «Η πρωτεΐνη ακίδας (ή αιχμής) είναι μια θανατηφόρα
πρωτεΐνη», αναφέρει ο Δρ Peter McCullough, παθολόγος,
καρδιολόγος και εκπαιδευμένος επιδημιολόγος, σε βίντεο.
Μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και πήξη του αίματος σε
οποιονδήποτε ιστό στον οποίο συσσωρεύεται.
Για παράδειγμα, η μελέτη βιοκατανομής της Pfizer, η οποία
χρησιμοποιήθηκε για να προσδιορίσει πού καταλήγουν οι εγχυόμενες
ουσίες στο σώμα, έδειξε την πρωτεΐνη ακίδας της COVID από τα
εμβόλια συσσωρευμένη σε «αρκετά υψηλές συγκεντρώσεις» στις
ωοθήκες.
Επιπλέον, μια ιαπωνική μελέτη βιοκατανομής για το εμβόλιο της
Pfizer διαπίστωσε ότι τα σωματίδια του εμβολίου μετακινούνται από
το σημείο της ένεσης στο αίμα και μετά οι κυκλοφορούσες πρωτεΐνες
ακίδας είναι ελεύθερες να ταξιδέψουν σε όλο το σώμα,
συμπεριλαμβανομένων των ωοθηκών, του ήπατος, των νευρολογικών
ιστών και άλλων οργάνων. Η WCH σημειώνει:
«Η πρωτεΐνη ακίδας του ιού έχει συνδεθεί με ανεπιθύμητες ενέργειες,
όπως: θρόμβους αίματος, απώλεια συνείδησης, αποφρακτική
βρογχιολίτιδα και μυοκαρδίτιδα. Πιθανότατα ευθύνεται για πολλές
από τις παρενέργειες του εμβολίου κατά της Covid-19 [ένεση]…
Ακόμα κι αν δεν είχατε κανένα σύμπτωμα, είχατε βρεθεί θετικός στην
Covid-19 ή είχατε ανεπιθύμητες παρενέργειες μετά από μία δόση,
μπορεί να υπάρξουν κυκλοφορούσες πρωτεΐνες αιχμής μέσα το σώμα.
Για να τα καθαρίσετε μετά τον εμβολιασμό ή μία μόλυνση, οι γιατροί
και οι ολιστικοί επαγγελματίες προτείνουν μερικές απλές ενέργειες.
Θεωρείται ότι ο καθαρισμός του σώματος από πρωτεΐνη ακίδας… το
συντομότερο δυνατό μετά από μια μόλυνση ή εμβόλιο μπορεί να
προστατεύσει από τη ζημιά από τις εναπομείνασες ή κυκλοφορούσες
πρωτεΐνες αιχμής».
Αναστολείς και Εξουδετεροποιητές Πρωτεϊνών ακίδας
Μια ομάδα διεθνών γιατρών και ολιστικών επαγγελματιών που έχουν
εμπειρία βοηθώντας τους ανθρώπους να αναρρώσουν από την
COVID-19 και την νόσηση μετά τον εμβολιασμό συγκέντρωσαν
φυσικές επιλογές για να βοηθήσουν στη μείωση του φορτίου
πρωτεΐνης του σώματός σας. Οι παρακάτω είναι αναστολείς
πρωτεΐνης ακίδας, που σημαίνει ότι αναστέλλουν τη δέσμευση της
πρωτεΐνης ακίδας στα ανθρώπινα κύτταρα:
Prunella vulgaris
πευκοβελόνες
Emodin
Neem
Εκχύλισμα φύλλων πικραλίδας
Ιβερμεκτίνη
Η ιβερμεκτίνη, για παράδειγμα, προσδένεται στον τομέα
δέσμευσης υποδοχέα ακίδας SARS-CoV-2 που είναι συνδεδεμένος με
το ACE2, το οποίο μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά του να
προσκολλάται στην ανθρώπινη κυτταρική μεμβράνη. Συνέταξαν
επίσης μια λίστα με εξουδετερωτές πρωτεΐνης ακίδας, που την
καθιστούν ανίκανη να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στα κύτταρα.
Αυτό περιλαμβάνει:
Ν-ακετυλοκυστεΐνη (NAC)
Γλουταθειόνη
Τσάι με μάραθο
Τσάι αστεροειδή γλυκάνισο
Τσάι με πευκοβελόνα
Βαλσαμόχορτο
Φύλλο Comfrey
Βιταμίνη C
Οι φυτικές ενώσεις στον παραπάνω πίνακα περιέχουν σικιμικό οξύ, το
οποίο μπορεί να εξουδετερώσει τον σχηματισμό θρόμβων αίματος και
να μειώσει ορισμένες από τις τοξικές επιδράσεις της πρωτεΐνης
ακίδας. Η νατοκινάση, μια μορφή σόγιας που έχει υποστεί ζύμωση,
μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της εμφάνισης θρόμβων
αίματος.
Πώς να προστατέψετε τους υποδοχείς ACE2 και να αποτοξινώσετε την IL-6
Η πρωτεΐνη ακίδας προσκολλάται στους υποδοχείς ACE2 των
κυττάρων σας, μειώνοντας την κανονική λειτουργία των υποδοχέων.
Αυτή η απόφραξη μπορεί να αλλάξει τη λειτουργία των ιστών και
μπορεί να είναι υπεύθυνη για την πρόκληση αυτοάνοσης νόσου ή την
πρόκληση μη φυσιολογικής αιμορραγίας ή πήξης,
συμπεριλαμβανομένης της θρομβωτικής θρομβοπενίας που
προκαλείται από το εμβόλιο.
Η ιβερμεκτίνη, η υδροξυχλωροκίνη (με ψευδάργυρο), η κερσετίνη (με
ψευδάργυρο) και η φισετίνη (ένα φλαβονοειδές) είναι παραδείγματα
ουσιών που μπορεί φυσικά να προστατεύουν τους υποδοχείς ACE2
σας. Η ιβερμεκτίνη δρα δεσμεύοντας τους υποδοχείς ACE2,
εμποδίζοντας την πρωτεΐνη ακίδας να το κάνει.
Η ιντερλευκίνη 6 (IL-6) είναι μια προφλεγμονώδης κυτοκίνη που
εμφανίζεται μετά τον εμβολιασμό και τα επίπεδα της αυξάνονται σε
άτομα με COVID-19. Αυτός είναι ο λόγος που ο Παγκόσμιος
Οργανισμός Υγείας συνιστά αναστολείς IL-6 για άτομα που είναι
σοβαρά άρρωστα με COVID-19. Πολλοί φυσικοί αναστολείς IL-6 ή
αντιφλεγμονώδη, υπάρχουν και μπορεί να είναι χρήσιμοι για όσους
αναζητούν αποτοξίνωση από νόσηση με COVID-19 ή εμβόλιο κατά της
COVID-19:
Boswellia serrata (λιβάνι)
Εκχύλισμα φύλλων πικραλίδας
Μαύρο κύμινο (Nigella sativa)
Κουρκουμίνη
Έλαιο κριλ και άλλα λιπαρά οξέα
Κανέλα
Φισετίνη
Απιγενίνη
Κερσετίνη
Ρεσβερατρόλη
Λουτεολίνη
Βιταμίνη D3 (με βιταμίνη Κ)
Ψευδάργυρος
Μαγνήσιο
τσάι γιασεμί
Μπαχαρικά
φύλλα δάφνης
Μαύρο πιπέρι
Μοσχοκάρυδο
Φασκόμηλο
Πώς να αποτοξινώσετε τη φουρίνη και την πρωτεάση σερίνης
Για να αποκτήσει είσοδο στα κύτταρά σας, ο SARS-CoV-2 πρέπει
πρώτα να συνδεθεί με έναν υποδοχέα ACE2 ή CD147 στο κύτταρο.
Στη συνέχεια, η υπομονάδα πρωτεΐνης ακίδας πρέπει να διασπαστεί
(κοπεί) πρωτεολυτικά. Χωρίς αυτή τη διάσπαση πρωτεΐνης, ο ιός
απλώς θα προσκολληθεί στον υποδοχέα και δεν θα προχωρήσει
περισσότερο.
«Η τοποθεσία της φουρίνης εξηγεί γιατί ο ιός είναι τόσο μεταδοτικός
και γιατί εισβάλλει στην καρδιά, στον εγκέφαλο και στα αιμοφόρα
αγγεία», εξήγησε ο Dr. Steven Quay, γιατρός και επιστήμονας, σε μια
Υποεπιτροπή Εποπτείας και Μεταρρύθμισης των ρεπουμπλικανών
στη Γερουσία για την Κρίση του Κοροναϊού.
Η ύπαρξη μιας νέας θέσης διάσπασης φουρίνης στον SARS-CoV-2,
ενώ άλλοι κοροναϊοί δεν περιέχουν ούτε ένα παράδειγμα θέσης
διάσπασης φουρίνης, είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο
πολλοί πιστεύουν ότι ο SARS-CoV-2 δημιουργήθηκε μέσω έρευνας
Gain Of Functions (κέρδους λειτουργίας) σε εργαστήριο. Οι φυσικοί
αναστολείς της φουρίνης, οι οποίοι εμποδίζουν τη διάσπαση της
πρωτεΐνης ακίδας, μπορούν να βοηθήσουν προκειμένου να
αποτοξινώσετε τη φουρίνη και περιλαμβάνουν:
Ρουτίνη
Λιμονένιο
Μπαϊκαλεΐνη
Εσπεριδίνη
Η πρωτεάση της σερίνης είναι ένα άλλο ένζυμο που είναι «υπεύθυνο
για την πρωτεολυτική διάσπαση της πρωτεΐνης ακίδας SARS-CoV-2,
που επιτρέπη τη σύντηξη των κυττάρων-ξενιστών του ιού». Η
αναστολή της πρωτεάσης της σερίνης μπορεί επομένως να αποτρέψει
την ενεργοποίηση της πρωτεΐνης ακίδας και την είσοδο του ιού στα
κύτταρα. Η WCH συνέταξε αρκετούς φυσικούς αναστολείς
πρωτεάσης σερίνης, οι οποίοι περιλαμβάνουν:
Πράσινο τσάι
Κόνδυλοι πατάτας
Μπλε πράσινα φύκια
Σόγια
Ν-ακετυλοκυστεΐνη (NAC)
Βοσβελία
Χρονικά περιορισμένη διατροφή και υγιεινή διατροφή για όλους
Εκτός από τις στοχευμένες ουσίες που αναφέρθηκαν παραπάνω, η
WCH ήταν σαφής στη σημείωση της ότι η υγιεινή διατροφή είναι το
πρώτο βήμα για ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Η μείωση της
κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων και άλλων
προφλεγμονωδών τροφών, συμπεριλαμβανομένων των φυτικών
ελαίων (σπόρων), είναι απαραίτητη για τη βέλτιστη ανοσολογική
απόκριση.
Η χρονικά περιορισμένη κατανάλωση φαγητού, που σημαίνει
συμπύκνωση των γευμάτων σε ένα χρονικό διάστημα έξι έως οκτώ
ωρών, είναι επίσης ευεργετική. Αυτό θα βελτιώσει την υγεία σας με
διάφορους τρόπους, κυρίως ενισχύοντας τη μιτοχονδριακή υγεία και
τη μεταβολική σας ευελιξία. Μπορεί επίσης να αυξήσει την
αυτοφαγία, η οποία βοηθά το σώμα σας να καθαρίσει τα
κατεστραμμένα κύτταρα. Όπως σημειώνει το WCH:
«Αυτή η μέθοδος… χρησιμοποιείται για την πρόκληση αυτοφαγίας, η
οποία είναι ουσιαστικά μια διαδικασία ανακύκλωσης που λαμβάνει
χώρα στα ανθρώπινα κύτταρα, όπου τα κύτταρα αποικοδομούνται και
ανακυκλώνουν συστατικά. Η αυτοφαγία χρησιμοποιείται από το
σώμα για την εξάλειψη των κατεστραμμένων πρωτεϊνών των
κυττάρων και μπορεί να καταστρέψει επιβλαβείς ιούς και βακτήρια
μετά τη μόλυνση».
Μια άλλη στρατηγική για να ενισχύσετε την υγεία και τη μακροζωία
σας, και πιθανώς για να βοηθήσετε στην αποτοξίνωση της πρωτεΐνης
ακίδας, είναι η τακτική χρήση της σάουνας. Καθώς το σώμα σας
υπόκειται σε εύλογες ποσότητες θερμικού στρες, σταδιακά
εγκλιματίζεται στη ζέστη, προκαλώντας μια σειρά από ευεργετικές
αλλαγές στο σώμα σας.
Αυτές οι προσαρμογές περιλαμβάνουν αυξημένο όγκο πλάσματος και
ροή αίματος προς την καρδιά και τους μύες σας (που αυξάνουν την
αθλητική αντοχή) μαζί με αυξημένη μυϊκή μάζα λόγω των
μεγαλύτερων επιπέδων πρωτεϊνών θερμικού σοκ και αυξητικής
ορμόνης. Είναι μια ισχυρή μέθοδος αποτοξίνωσης λόγω της
εφίδρωσης που προωθεί.
Top 10 αποτοξίνωσης από την πρωτεΐνη ακίδας —και ο πλήρης οδηγός
Παρακάτω μπορείτε να βρείτε τον πλήρη οδηγό χρήσιμων ουσιών της
WCH για αποτοξίνωση από τοξικές πρωτεΐνες αιχμής,
συμπεριλαμβανομένων των συνιστώμενων δόσεων, τις οποίες
μπορείτε να επιβεβαιώσετε με τον ολιστικό γιατρό σας. Εάν δεν είστε
σίγουροι από πού να ξεκινήσετε, οι παρακάτω 10 ενώσεις είναι οι
«απαραίτητες» όσον αφορά την αποτοξίνωση από πρωτεΐνες. Αυτή
είναι μια καλή αρχή προκειμένου να ξεκινήσετε, καθώς επεξεργάζεστε
μια πιο ολοκληρωμένη στρατηγική υγείας:
Βιταμίνη D
Βιταμίνη C
Κυστεΐνη
Ιβερμεκτίνη
Σπόρος Nigella
Κερσετίνη
Ψευδάργυρος
Μαγνήσιο
Κουρκουμίνη
Εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου
Οδηγός αποτοξίνωσης της πρωτεΐνης Spike του Παγκόσμιου Συμβουλίου για την
υγεία
Ουσία Φυσική(εις)
πηγή(ες)
Πού να
πάρετε
Συνιστώμενη
Δόση
Ιβερμεκτίνη
Βακτήρια του
εδάφους
(αβερμεκτίνη)
Με συνταγή
0,4 mg/kg
εβδομαδιαία
για 4
εβδομάδες, στη
συνέχεια
μηνιαία
*Ελέγξτε τις
οδηγίες της
συσκευασίας
για να
διαπιστώσετε
εάν υπάρχουν
αντενδείξεις
πριν από τη
χρήση
Υδροξυχλωροκί
νη
Με συνταγή 200 mg
εβδομαδιαίως
για 4
εβδομάδες
*Ελέγξτε τις
οδηγίες της
συσκευασίας
για να
διαπιστώσετε
εάν υπάρχουν
αντενδείξεις
πριν από τη
χρήση
Βιταμίνη C
Εσπεριδοειδή
(π.χ. πορτοκάλια)
και λαχανικά
(μπρόκολο,
κουνουπίδι,
λαχανάκια
Βρυξελλών)
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
6-12 g
ημερησίως
(κατανεμημένο
ομοιόμορφα
μεταξύ
ασκορβικού
νατρίου
(αρκετά
γραμμάρια),
λιποσωμικής
βιταμίνης C (3-
6 g) και
παλμιτικού
ασκορβυλίου (1
– 3 g)
Prunella
Vulgaris (κοινώς
γνωστή ως
αυτοθεραπεία)
Αυτοθεραπευόμε
νο φυτό
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
7 ουγγιές (207
ml) ημερησίως
Πευκοβελόνες πεύκο
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Καταναλώστε
τσάι 3 φορές
την ημέρα
(καταναλώστε
λάδι/ρητίνη
που
συσσωρεύεται
στο τσάι
επίσης)
Neem Neem δέντρο Συμπλήρωμα: Σύμφωνα με τις
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
οδηγίες του
επαγγελματία ή
την
προετοιμασία
σας
Εκχύλισμα
φύλλων
πικραλίδας
Φυτό πικραλίδα
Συμπλήρωμα
(τσάι
πικραλίδας,
καφές
πικραλίδας,
βάμμα
φύλλων):
καταστήματα
φυσικών
τροφίμων,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Βάμμα
σύμφωνα με τις
οδηγίες του
γιατρού σας ή
προετοιμασίας
Ν-
ακετυλοκυστεΐν
η (NAC)
Τροφές με υψηλή
περιεκτικότητα
σε πρωτεΐνες
(φασόλια, φακές,
σπανάκι,
μπανάνες,
σολομός, τόνος)
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Έως 1200 mg
ημερησίως (σε
διηρημένες
δόσεις)
Τσάι μάραθου Φυτό μάραθου
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Χωρίς ανώτατο
όριο. Ξεκινήστε
με 1 φλιτζάνι
και
παρακολουθήσ
τε την
αντίδραση του
σώματος.
Τσάι αστεριού
γλυκάνισου
Κινεζικό αειθαλές
δέντρο (Illicium
verum)
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Χωρίς ανώτατο
όριο. Ξεκινήστε
με 1 φλιτζάνι
και
παρακολουθήσ
τε την
αντίδραση του
σώματος.
St John’s Wort Φυτό του Αγίου
Ιωάννη
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Όπως
αναφέρεται
στο
συμπλήρωμα
Comfrey Leaf Γένος φυτού
Symphytum
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Όπως
αναφέρεται
στο
συμπλήρωμα
Νατοκινάση Natto (ιαπωνικό
πιάτο σόγιας)
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Όπως
αναφέρεται
στο
συμπλήρωμα
Boswellia
serrata
Δέντρο Boswellia
serrata
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
Όπως
αναφέρεται
στο
συμπλήρωμα
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Μαύρο κύμινο
(Nigella Sativa)
Οικογένεια
φυτών
νεραγκούλας
Παντοπωλεία,
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής
Κουρκουμίνη Κουρκούμη
Παντοπωλεία,
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής
Ιχθυέλαιο Λιπαρά/λιπαρά
ψάρια
Παντοπωλεία,
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής
Έως 2000 mg
ημερησίως
Κανέλα Γένος δέντρου
κανέλας Μανάβικο
Φισετίνη
(φλαβονοειδή)
Φρούτα:
φράουλες, μήλα,
μάνγκο
Λαχανικά:
κρεμμύδια, ξηροί
καρποί, κρασί
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Έως 100mg
ημερησίως
(Κατανάλωση
με λίπη)
Απιγενίνη
Φρούτα,
λαχανικά &
βότανα
μαϊντανός,
χαμομήλι,
αμπέλι-σπανάκι,
σέλινο,
αγκινάρες,
ρίγανη
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
50 mg
ημερησίως
Κερσετίνη
(φλαβονοειδή)
Εσπεριδοειδή,
κρεμμύδια,
μαϊντανός,
κόκκινο κρασί
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
Έως 500mg
δύο φορές την
ημέρα ,
Καταναλώστε
με ψευδάργυρο
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Ρεσβερατρόλη
Φιστίκια,
σταφύλια, κρασί,
βατόμουρα,
κακάο
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Έως 1500mg
ημερησίως για
έως και 3 μήνες
Λουτεολίνη
Λαχανικά:
σέλινο,
μαϊντανός,
κρεμμυδόφυλλα
Φρούτα: φλούδες
μήλων, άνθη
χρυσάνθεμων
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
100-300 mg
ημερησίως
(Τυπικές
συστάσεις
κατασκευαστή)
Βιταμίνη D3
Λιπαρά ψάρια,
έλαια από συκώτι
ψαριών
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
5000 – 10.000
IU ημερησίως
Βιταμίνη Κ
Πράσινα
φυλλώδη
λαχανικά
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
90-120mcg
ημερησίως (90
για τις
γυναίκες, 120
για τους
άνδρες)
Ψευδάργυρος Κόκκινο κρέας, Συμπλήρωμα: 11-40 mg
πουλερικά,
στρείδια,
δημητριακά
ολικής αλέσεως,
γαλακτοκομικά
προϊόντα
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
ημερησίως
Μαγνήσιο
Πράσινα,
δημητριακά
ολικής αλέσεως,
ξηροί καρποί
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Έως 350 mg
ημερησίως
Τσάι γιασεμί
Φύλλα κοινών
φυτών γιασεμιού
ή Sampaguita
Παντοπωλείο,
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής
Έως 8
φλιτζάνια την
ημέρα
Μπαχαρικά Μανάβικο
Φύλλα δάφνης Φυτά με φύλλα
δάφνης Μανάβικο
Μαύρο πιπέρι Φυτό Piper
nigrum Μανάβικο
Μοσχοκάρυδο
Σπόρος δέντρου
Myristica
fragrans
Μανάβικο
Φασκόμηλο Φυτό
φασκόμηλου Μανάβικο
Ρουτίνη
Φαγόπυρο,
σπαράγγια,
βερίκοκα,
κεράσια, μαύρο
τσάι, πράσινο
τσάι, τσάι
σαμπούκου
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
500-4000 mg
ημερησίως
(συμβουλευτείτ
ε τον πάροχο
υγειονομικής
περίθαλψης
προτού πάρετε
υψηλότερες
δόσεις)
Λιμονένιο
Φλούδα
εσπεριδοειδών
όπως λεμόνια,
πορτοκάλια και
λάιμ
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Έως 2000 mg
ημερησίως
Baicalein Φυτικό γένος
Scutellaria
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
100-2800 mg
Εσπεριδίνη Εσπεριδοειδή
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Έως 150 mg
δύο φορές την
ημέρα
Πράσινο τσάι Φύλλα φυτού
Camellia sinensis Μανάβικο
Έως 8
φλιτζάνια τσάι
την ημέρα ή
σύμφωνα με τις
οδηγίες του
συμπληρώματο
ς
Κόνδυλοι
πατάτας Πατάτες Μανάβικο
Μπλε Πράσινα
Φύκια
Κυανοβακτήρια Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
1-10 γραμμάρια
ημερησίως
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
Andrographis
Paniculata
Πράσινο φυτό
chiretta
Συμπλήρωμα:
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
διαδικτυακά
400 mg x 2
ημερησίως
*Ελέγξτε για
αντιφάσεις
Εκχύλισμα
Γαϊδουράγκαθο
υ
Σιλυμαρίνη
Συμπλήρωμα;
Καταστήματα
υγιεινής
διατροφής,
φαρμακεία,
καταστήματα
συμπληρωμάτ
ων διατροφής,
online
200 mg x 3
ημερησίως
Σόγια
(βιολογική) Σόγια
Παντοπωλείο,
καταστήματα
υγιεινής
διατροφής
Έρευνα που έγινε πρόσφατα σε ανθρώπους που νόσησαν με Covid έδειξε άμεση
συσχέτιση μεταξύ του μη υγιούς μικροβιώματος με νόηση από μακρά Covid.
Η καθηγήτρια Amitava Banerjee, Καθηγήτρια Κλινικής Επιστήμης Δεδομένων, του
University College του Λονδίνου, δήλωσε: «Η κατανομή και ο τύπος των μικροβίων στο
σώμα (το λεγόμενο «μικρόβιωμα»), ιδιαίτερα στο έντερο, έχει επικαλεστεί ως πιθανή
εξήγηση για την εμφάνιση διαφόρων χρόνιων ασθενειών από τον καρκίνο του παχέος
εντέρου και τις καρδιακές παθήσεις έως τη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Μέχρι τώρα αυτό δεν
έχει μελετηθεί στο πλαίσιο του long Covid. Σε αυτή τη νέα έρευνα που
πραγματοποιήθηκε στο Χονγκ Κονγκ, συμμετείχαν 106 ατόμα με long Covid, εκ των
οποίων το 76% είχε επίμονα συμπτώματα για 6 μήνες. Είναι ενδιαφέρον ότι οι ερευνητές
διαπίστωσαν ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου συνδέονταν σαφώς με το long
Covid.
Ο Δρ David Strain, Πρόεδρος του BMA Board of Science and Clinical, ανώτερος
λέκτορας και επίτιμος σύμβουλος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Exeter
δήλωσε: «Αυτό το εύρημα είναι σύμφωνο με αρκετές υπάρχουσες υποθέσεις ότι το long
Covid μπορεί να σχετίζεται με μια μικρή ποσότητα υπολειπόμενου ιού στον
ανοσοπρονομιούχο ιστό (δηλαδή στις περιοχές του σώματος όπως το έντερο).
Η έρευνα
Ιστορικό: Οι μακροχρόνιες επιπλοκές μετά την λοίμωξη από COVID-19 είναι συχνές,
αλλά η πιθανή αιτία των επίμονων συμπτωμάτων μετά το πέρας της λοίμωξης
παραμένει ασαφής.
Στόχος: Να διερευνηθεί εάν η σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου συνδέεται με το
μετα-οξύ σύνδρομο COVID-19 (PACS), που ορίζεται ως η ύπαρξη τουλάχιστον ενός
επίμονου συμπτώματος 4 εβδομάδες μετά την κάθαρση του ιού SARS-CoV-2.
Μέθοδοι: Πραγματοποιήσαμε μια μελέτη σε 106 ασθενείς που νόσησαν με διαφορετική
βαρύτητα από τη λοίμωξη COVID-19 οι οποίοι παρακολουθήθηκαν από την αρχή των
συμπτωμάτων έως 6 μήνες μετά και 68 μάρτυρες χωρίς COVID-19. Αναλύσαμε το
σειριακό μικροβίωμα των κοπράνων 258 δειγμάτων χρησιμοποιώντας
μεταγονιδιωματική αλληλουχία τυχαίων κλώνων DNA και αναλύσαμε τα αποτελέσματα
σε σχέση με την ύπαρξη επίμονων συμπτωμάτων μετά από 6 μήνες.
Αποτελέσματα: Στους 6 μήνες, το 76% των ασθενών είχαν μακρά COVID και τα πιο
κοινά συμπτώματα ήταν κόπωση, κακή μνήμη και απώλεια μαλλιών. Η σύνθεση της
μικροχλωρίδας του εντέρου κατά την έναρξη συσχετίστηκε με την εμφάνιση μακράς
COVID. Οι ασθενείς χωρίς μακρά Covid εμφάνισαν ανάκτηση του μικροβιώματος του
εντέρου σε 6 μήνες, το οποίο ήταν παρόμοιο με αυτό των μαρτύρων χωρίς COVID-19.
Το εντερικό μικροβίωμα ασθενών με μακρά Covid χαρακτηρίστηκε από υψηλότερα
επίπεδα παθογόνων βακτηρίων και χαμηλότερα επίπεδα φιλικών βακτηρίων. Τα
επίμονα αναπνευστικά συμπτώματα συσχετίστηκαν με την ύπαρξη περισσότερων
περιστασιακών παθογόνων και τα νευροψυχιατρικά συμπτώματα και η κόπωση
συσχετίστηκαν με την ύπαρξη νοσοκομειακών παθογόνων στο έντερο. Αντίθετα,
«φιλικά» βακτήρια που είναι γνωστό ότι ενισχύουν την ανοσία όπως τα
μπιφιδοβακτήρια, απουσίαζαν σχεδόν εντελώς από εκείνους που είχαν συμπτώματα
ακόμη και μετά από έξι μήνες.
Συμπέρασμα: Αυτά τα ευρήματα παρείχαν αποδείξεις παρατήρησης αλλαγών στη
σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου σε ασθενείς με μακροχρόνιες επιπλοκές του
COVID-19. Προτείνεται η διερεύνηση για το αν η τροποποίηση της μικροχλωρίδας
με προβιοτικά συμπληρώματα μπορεί να διευκολύνει την έγκαιρη ανάρρωση και τη
μείωση της μακράς Covid (μετα-οξύ σύνδρομο COVID-19).
«Η δυναμική της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου σε μια σειρά ασθενών με μετα-οξύ
σύνδρομο COVID-19» από τους Qin Liu et al. δημοσιεύτηκε στο Gut στις 25 Ιανουαρίου.